Վերջին հրապարակումները
Ելույթ
26 սեպտեմբերի 2023
Ադրբեջան / Հայաստան. ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների բարձր հանձնակատար Վոլկեր Տյուրկի հայտարարությունը
Ավելին
Ելույթ
19 սեպտեմբերի 2023
Ադրբեջան / Հայաստան. ՄԱԿ-ի Մարդու իրավունքների բարձր հանձնակատար Վոլկեր Տյուրկի հայտարարությունը
Ավելին
Ելույթ
19 սեպտեմբերի 2023
Գլխավոր քարտուղարի խոսնակի հայտարարությունը Հայաստանի/Ադրբեջանի վերաբերյալ
Ավելին
Վերջին հրապարակումները
Կայուն զարգացման նպատակները Հայաստանում
Կայուն զարգացման նպատակները համաշխարհային կոչ են՝ վերացնելու աղքատությունը, պաշտպանելու շրջակա միջավայրը և կլիման, ինչպես նաև՝ ապահովելու, որ աշխարհում բոլոր մարդիկ ապրեն խաղաղ և բարեկեցիկ կյանքով։ Ստորև ներկայացված են այն նպատակները, որոնց ուղղությամբ Հայաստանում ՄԱԿ-ի թիմն աշխատում է՝
Պատմություն
14 հուլիսի 2023
Միավորում ենք ջանքերը՝ հանուն դիմակայուն Հայաստանի
ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային կազմակերպությունը, համագործակցելով Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հետ, իրականացնում է «Ինտեգրված արձագանք Հայաստանում պարենի գնաճի հետևանքներին» ծրագիրը ԱՄՆ ՄԶԳ-ի ֆինանսավորմամբ։ Միասին, մենք աշխատում ենք հանուն Հայաստանի ժողովրդի լուսավոր ապագայի։
Այս նախաձեռնության շրջանակում ՊՀԾ-ն հպարտությամբ հայտնում է աղետներին արձագանքող սոցիալական պաշտպանության ազգային ընթացակարգերի մշակման և գործարկման գործընթացի մեկնարկի մասին։ Այս ընթացակարգերը կդառնան կայուն մեխանիզմներ, որոնց միջոցով ազգային սոցիալական պաշտպանության համակարգը կարձագանքի Հայաստանում տեղի ունեցող տարատեսակ աղետներին։
Գործընթացի արդյունավետությունն ապահովելու նպատակով, 2023 թ․-ի մարտին ձևավորվեց աղետներին արձագանքող սոցիալական պաշտպանության միջգերատեսչական աշխատանքային խումբ՝ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության գլխավորության ներքո։ Խմբի կազմում ընդգրկվեցին Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության, Ներքին գործերի նախարարության, ՀՀ միգրացիոն ծառայության ներկայացուցիչները։ Նրանց փորձն ու հանձնառությունը կարևոր են ֆունկցիոնալ և ռեսուրսերով ապահովված ընթացակարգերի մշակման ժամանակ՝ աղետներին և ճգնաժամերին արդյունավետ կերպով արձագանքող սոցիալական պաշտպանության համակարգ ունենալու համար, որտեղ Պարենի համաշխարհային ծրագիրը առանցքային դերակատարում ունի որպես գործընթացների համակարգող։
Վերջերս, միջգերատեսչական աշխատանքային խումբը, Պարենի համաշխարհային ծրագրի հետ համագործակցելով, իրականացրեց սիմուլյացիոն վարժություն Երևանի Կոնգրես հյուրանոցում, որին մասնակցեցին միջազգային գործընկերները, միջգերատեսչական աշխատանքային խմբի անդամներն ու ՀԿ-ները։ Վարժության մասնակիցները քննարկեցին երկրաշարժի և հակամարտության սցենարները՝ քարտեզագրելու արձագանքման գործողություններն ու համակարգումը։ Վարժության կարևոր արդյունքներից էին՝ համատեղ աշխատանքի փորձը, արձագանքման ժամանակ դերերը հստակ բաշխելու խնդիրները և ինստիտուցիոնալ բացերը, որոնք մասնակիցները բացահայտեցին միասին։
Մեր հանձնառությունն է ստեղծել հարթակներ, որոնք կապահովեն համատեղ և համակարգված արձագանք աղետներին։
1 of 5

Պատմություն
06 հուլիսի 2023
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի, Արթիկի համայնքապետարանի և Գյումրու «Երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոն» ՀԿ-ի համագործակցության արդյունքում նոր «Երիտասարդների տուն» կհիմնվի
Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը, Արթիկ համայնքի ղեկավար Անան Ոսկանյանը և Գյումրու «Երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոն» (ԵՆԿ) ՀԿ-ի նախագահ Արթուր Նաջարյանը փոխըմբռնման հուշագիր են ստորագրել՝ Արթիկում «Երիտասարդների տուն» հիմնելու վերաբերյալ։ «Երիտասարդների տուն» - ը կբացվի 2023 թվականի վերջին՝ Արգենտինայի հայ համայնքի աջակցությամբ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի միջոցով և մի շարք ծառայություններ կտրամադրի մոտ 500-700 երեխաների և դեռահասների, այդ թվում՝ արտադպրոցական կրթություն, կարիերայի վերաբերյալ խորհրդատվություն և ծանոթություններ` անհատական և խմբային աշխատանքների, վերապատրաստումների (թրենինգների), էքսկուրսիաների, համայնքային միջոցառումների և ճանաչողական այցերի միջոցով։
«Այս «Երիտասարդների տան» ստեղծման միջոցով ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կաջակցի Արթիկի և հարակից համայնքների դեռահասներին և երիտասարդներին՝ օգտվելու ոչ ֆորմալ կրթությունից, զարգացնելու կյանքի հմտություններ և խթանելու իրենց ներուժը քաղաքացիական ներգրավվածության, նորարարության և ձեռներեցության ոլորտում: Այս «Երիտասարդների տունը» բազմաթիվ գործընկերների համագործակցության կարևոր օրինակ է՝ տեղական ինքնակառավարման մարմիններից մինչև Սփյուռք և քաղաքացիական հասարակություն՝ միտված ստեղծելու որակյալ համայնքահեն ծառայություն դեռահասների համար», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Արթիկի համայնքապետարանն ընտրել և հատկացրել է «Երիտասարդների տան» տարածքը, ինչպես նաև հանձն է առել ներդրումներ կատարել վերանորոգման աշխատանքներում։ 2024 թվականի հունվարից համայնքապետարանը կհոգա նաև կառույցի հետ կապված ծախսերը՝ որպես համայնքային ծառայություն, այդ թվում՝ անձնակազմի և կոմունալ ծառայությունները:
«Արթիկցի երիտասարդները մեծ ներուժ ունեն համայնքի ակտիվ անդամ դառնալու և իրենց երկրի զարգացմանը նպաստելու համար։ Նրանցից ոմանք արդեն ավագանու անդամ են։ Մենք մեծ կարևորություն ենք տալիս դեռահասների առողջ զարգացմանը, որպեսզի նրանք կարողանան օգտագործել իրենց ողջ ներուժը և այս «Երիտասարդների տան» միջոցով պատրաստ ենք հետագայում ևս աջակցել նրանց»,- նշել է Արթիկ համայնքի ղեկավար Անան Ոսկանյանը։
Գյումրու «Երիտասարդական նախաձեռնությունների կենտրոն» ՀԿ-ն և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կվերանորոգեն և կկահավորեն «Երիտասարդների տունը», ինչպես նաև կտրամադրեն տարբեր տարիքի երեխաների համար նախատեսված պարագաներ, զարգացնող խաղեր, կրթական, տեղեկատվական և ժամանցային նյութեր: Նոր աաշխատողների աշխատանքի ընդունելուց հետո, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը և ԵՆԿ ՀԿ-ն նրանց կտրամադրեն նաև դեռահասների զարգացման, դեռահասների և երիտասարդների հետ աշխատելու սկզբունքների և երեխակենտրոն ծառայությունների մատուցման վերաբերյալ դասընթացներ: ԵՆԿ ՀԿ-ն հետագայում կաջակցի նաև տան գործունեությանը՝ օգնելով համայնքին մատուցել համայնքահեն և երիտասարդակենտրոն ծառայություններ:
«Լիահույս ենք, որ «Երիտասարդների տունը» հարթակ կդառնա Արթիկի երիտասարդների համար` իրենց համայնքի զարգացման գործում բովանդակալից մասնակցություն ունենալու, ինչպես նաև իրենց տեսակետներն ու կարծիքները բարձրաձայնելու համար: Մենք կաջակցենք նրանց ձեռք բերել կիրառելի հմտություններ, ներկայացնել իրենց փորձը, լուծումներ առաջարկել և համատեղ գտնել այնպիսի լուծումներ, որոնք կօգնեն նրանց սահուն անցում կատարել դեպի չափահասություն ու աշխատաշուկա», - նշել է ԵՆԿ խորհրդի նախագահ Արթուր Նաջարյանը:
Երիտասարդների տունը» կստեղծվի ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի՝ երեխաների համար անվտանգ տարածքների հայեցակարգի հիման վրա, իսկ արտակարգ իրավիճակների դեպքում՝ պատրաստ կլինի ծառայել որպես անվտանգ երեխայակենտրոն վայր, որտեղ երեխաները, դեռահասները և երիտասարդները կարող են ստանալ հոգեբանական աջակցություն և այլ ծառայություններ։
«Արգենտինայում «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի անունից մեր խորին երախտագիտությունն ենք հայտնում արգենտինահայ համայնքին՝ Արթիկի երեխաներին և դեռահասներին ուղղված այս ծրագրին աջակցելու համար։ Մենք նաև շնորհակալ ենք ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի Արգենտինայի և Հայաստանի գրասենյակներին համատեղ աշխատանքի համար։ Անհամբեր սպասում ենք մեր համատեղ նպատակների իրականացմանը՝ առաջնահերթություն համարելով Հայաստանում երեխաների և դեռահասների խաղաղ և բազմարդյուն ապագան», - նշել է Արգենտինայում «Հայաստան» հիմնադրամի ղեկավար Ալեքս Կալպակյանը:
1 of 5

Պատմություն
14 հունիսի 2023
«Ալավերդի. մաքուր էներգիայի անցում» երիտասարդների իրազեկության արշավ և «Իմ կանաչ Ալավերդի» գաղափարների մրցույթ
Հունիսի 5-ին և 7-ին ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի կողմից իրականացվող և ԵՄ կողմից ֆինանսավորվող «ԵՄ-ն կլիմայի համար» և «Համայնքի կայունության ամրապնդում էներգաարդյունավետության և ցածր արտանետումների զարգացման միջոցով» Շվեդիայի կառավարության կողմից ֆինանսավորմամբ (Sida) ծրագրերի շրջանակներում՝ «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի հետ համատեղ, անցկացվեցին Ալավերդի համայնքի երիտասարդների իրազեկության բարձրացման արշավի առցանց հանդիպումները:
«Ալավերդի. մաքուր էներգիայի անցում» իրազեկության արշավը նպատակ ուներ կոչ անել մեկտեղված գործողությունների հանուն ավելի կանաչ ապագայի՝ բարձրացնելով 50 երիտասարդների (15-21 տարեկան) իրազեկությունը կլիմայի փոփոխության, դրա հետևանքների, մթնոլորտի վրա գլոբալ եվ տեղական մակարդակներում մարդկային գործունեության ազդեցության, մասնավորապես՝ էներգիայի արտադրության եվ օգտագործման եղանակների, վերականգվող էներգիայի կիրառման վերաբերյալ։
Առցանց հանդիպման առաջին օրը՝ Շրջակա միջավայրի համաշխարհային օրվա առթիվ, փորձագետները խոսեցին կլիմայի փոփոխության հիմնախնդիրների, էներգետիկ ոլորտի, մանավորապես՝ էներգաարդյունավետության, ՋԳ արտանետումների հիմնական աղբյուրների և հարակից այլ թեմաների մասին։
Առցանց երկրորդ հանդիպումը նվիրված էր էկոլոգիական քաղաքների, մասնավորապես՝էներգաարդյունավետությանը միտված շենքերի եվ փողոցային լուսավորության արդիականացման հարցերին, վերականգնվող էներգետիկայում նորարարական լուծումներին և «Խելացի» տուն համակարգի մոդելին:
Ստացած գիտելիքների, տեղեկատվական աղբյուրների և ուղղորդման հիման վրա երիտասարդները իրենց համայնքների համար կգեներացնեն գաղափարներ՝ նախագծեր կամ գործողություններ՝ միտված կլիմայի փոփոխության մեղմանը։ Այդ գաղափարներով էլ կմասնակցեն «Իմ կանաչ Ալավերդի» գաղափարների մրցույթին՝ ներկայացնելով իրենց գաղափարային լուծումները (նախագծեր կամ գործողություններ) և այդ կերպ ներդրում ունենալով իրենց համայնքի կանաչ և կայուն զարգացման համար:
Իրազեկության արշավը և մրցույթը անցկացվում է ԵՄ կայուն էներգիայի շաբաթվա (հունիսի 20-22) շրջանակներում:
1 of 5

Պատմություն
09 հունիսի 2023
Կաթի համաշխարհային օր 2023
Հունիսի 1-ին ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի հայաստանյան գրասենյակի նախաձեռնությամբ տեղի ունեցավ Կաթի համաշխարհային օրվան, ինչպես նաև երեխաների պաշտանության միջազգային օրվան նվիրված պանելային քննարկում։ Միջոցառման նպատակն էր բարձրացնել կաթի և կաթնամթերքի կարևորության մասին իրազեկումը՝ միաժամանակ ամփոփելով «Երեմյան փրոջեքթս» ընկերության հետ համատեղ իրականացվող «Կաթը դպրոցներում» ծրագրի ընթացիկ արդյունքները։
Քննարկման հիմնական բանախոսներն էին ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի հայաստանյան գրասենյակի ներկայացուցիչ և տնօրեն Նաննա Սկաուն, «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության գլխավոր տնօրեն Դավիթ Երեմյանը, ՀՀ էկոնոմիկայի փոխնախարար Արման Խոջոյանը, ՀՀ ԿԳՄՍ փոխնախարար Արաքսիա Սվաջյանը, ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի փոխնախարար Աննա Ժամակոչյանը և ՀՀ առողջապահության նախարարության Հանրային առողջության բաժնի գլխավոր մասնագետ Քրիստինե Գալստյանը: Միջոցառմանը ներկա էին նաև ծրագրում ներառված Վայոց ձորի Ջերմուկի և Եղեգնաձոր համայնքների դպրոցների աշակերտները, ովքեր պատմեցին կաթ խմելու իրենց փորձառության մասին։
«Մենք ականատես եղանք, թե ինչպիսի ազդեցություն կարող է ունենալ ընդամենը մեկ բաժակ կաթը ավելի առողջ ապրելակերպ վարելու և երեխաների համար ավելի պայծառ ապագա ձևավորելու գործում», - նշեց Նաննա Սկաուն։
«Կաթը դպրոցներում» ծրագիրը մեկնարկել է 2023 թվականին և իրականացվում է ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի (ՊՀԾ) և «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության հետ համատեղ՝ երկու կողմերի համագործակցության հուշագրի շրջանակում։ Ծրագրով նախպատեսված ՝ օրական Վայոց Ձորի ավելի քան 300 դպրոցական ստանում է անվճար կաթ՝ օրն ավելի առողջ սկսելու համար։
1 of 5

Պատմություն
08 հունիսի 2023
«Սննդամթերքի ստանդարտները կյանքեր են փրկում». Հայաստանում նշվել է Սննդամթերքի անվտանգության համաշխարհային օրը
ՄԱԿ-ի Պարենի և գյուղատնտեսության կազմակերպությունը (ՊԳԿ) ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարության, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) և Ռազմավարական զարգացման գործակալություն (ՌԶԳ) ՀԿ-ի հետ համագործակցությամբ համաժողով էին կազմակերպել՝ նվիրված Սննդամթերքի անվտանգության համաշխարհային օրվան։ «Սննդամթերքի ստանդարտները կյանքեր են փրկում» խորագրի ներքո անցկացված այց միջոցառումն ընդգծեց սննդամթերքի չափորոշիչների կենսական նշանակությունը հանրային առողջության ապահովման և առևտրային արդար գործելակերպերի երաշխավորման գործում։
Համաժողովը մեկտեղել էր տարբեր ոլորտներ ներկայացնող փորձագետների, քաղաքականություն մշակողների և այլ պետական ու հասարակական կառույցների ներկայացուցիչների՝ քննարկելու սննդամթերքի ստանդարտների կարևորությունը սպառողների պաշտպանության և սննդի կայուն համակարգերի խթանման գործում: Քանի որ այս տարի նշվում է նաև ՊԳԿ-ի և ԱՀԿ-ի գործակցությամբ հիմնված Codex Alimentarius-ի («Սննդամթերքի օրենսգիրք») հանձնաժողովի 60-ամյակը, համաժողովի ընթացքում հատուկ անդրադարձ է կատարվել դրանում նշված դրույթներին հետևելու կարևորությանը:
Համաժողովին ողջույնի խոսքով հանդես եկան ՀՀ էկոնոմիկայի նախարարի տեղակալ Աշխեն Շիրվանյանը, ՀՀ առողջապահության նախարարի տեղակալ Լենա Նանուշյանը, Հայաստանում ՊԳԿ ներկայացուցիչ Ռայմունդ Յելեն, Հայաստանում ԱՀԿ տարածաշրջանային տնօրենի հատուկ ներկայացուցիչ Մարթե Էվերարդը և այլոք։
«Հավատարիմ մնալով սննդամթերքի համաշխարհային ստանդարտներին՝ կարող ենք ապահովել սննդի անվտանգությունը և պաշտպանել անհատների և համայնքների բարեկեցությունը՝ միաժամանակ նպաստելով մեր հասարակությունների կայուն զարգացմանը: Այս տարի նշելով Codex Alimentarius-ի հանձնաժողովի 60-ամյակը, մենք հավաստում ենք բոլորի համար, ամենուր և բոլոր ժամանակներում անվտանգ սննդամթերքի չափանիշների սահմանման ուղղությամբ գրանցված զգալի առաջընթացը», - ասել է Հայաստանում ՊԳԿ-ի ներկայացուցիչ Ռայմունդ Յելեն իր տեսաուղերձում: «Միասին մենք կարող ենք ապահովել, որ սննդամթերքի ստանդարտները շարունակեն կյանքեր փրկել և ճանապարհ հարթել անվտանգ, սննդարար և դիմակայուն պարենային համակարգերի համար՝ հօգուտ բոլորի»:
Համաժողովը հնարավորություն ընձեռեց խորացնելու մասնակիցների գիտելիքները սննդամթերքի անվտանգության և դրա ապահովման գործում ներգրավված բոլոր կողմերի դերի կարևորության շուրջ: Գիտելիքների և փորձի փոխանակումը նպաստեց նորարարական լուծումների և լավագույն փորձի բացահայտմանը, ինչը կօգնի հասնել Կայուն զարգացման նպատակներին և ստեղծել կայուն ու ներառական ապագա: Մասնակիցներն ուսումնասիրեցին առողջության խթանման, սննդային հիվանդությունների կանխարգելման և կայուն զարգացման ապահովման գործում սննդամթերքի ստանդարտների ունեցած դերը:
Համաժողովի մասնակիցները բարձր գնահատեցին անհատների ու կազմակերպությունների ունեցած նշանակալի ներդրումը սննդամթերքի անվտանգության ոլորտում։
Փաստեր և թվեր
Յուրաքանչյուր տասը մարդուց մեկը սննդային հիվանդություն է ձեռք բերում, և սա տեղի է ունենում ամբողջ աշխարհում։
Ավելի քան 200 հիվանդություններ առաջանում են սննդային թունավորումներից, ներառյալ՝ բակտերիաներով, վիրուսներով, մակաբույծներով կամ քիմիական նյութերով, օրինակ՝ ծանր մետաղներով աղտոտված սնունդ ընդունելու արդյունքում:
Մինչև 5 տարեկան երեխաները կազմում են բնակչության 9 տոկոսը, սակայն կրում են սննդի միջոցով փոխանցվող հիվանդությունների 40 տոկոսը:
Սննդամթերքի անվտանգության չափանիշները պաշտպանում են բոլորի կյանքը: Նրանք սահմանում են այն չափանիշները, որոնց պետք է համապատասխանի սննդամթերքը՝ սպառողներին պաշտպանելու և արտադրանքի նկատմամբ վստահությունը խթանելու համար:
Արդեն 60 տարի է, ինչ Codex Alimentarius-ի հանձնաժողովը սահմանում է սննդի միջազգային ստանդարտներ։ Codex Alimentarius-ը կամ «Սննդամթերքի օրենսգիրքը» չափորոշիչների, ուղեցույցների և գործառնական կանոնների հավաքածու է, որն ընդունվել է Codex Alimentarius-ի հանձնաժողովի կողմից: Հանձնաժողովը հիմնել են ՊԳԿ-ն և ԱՀԿ-ն։
1 of 5
Պատմություն
02 օգոստոսի 2023
«Gamechangers: Girls for girls». աղջիկներին և երիտասարդ կանանց զինելով այնպիսի հմտություններով և փորձով, որոնք անհրաժեշտ են բազմազան, ներառական և ապահով թվային Հայաստան կերտելու համար
ՅՈւՆԻՍԵՖ-ը միացել է «Ձեռնարկությունների ինկուբատոր» հիմնադրամին (ՁԻՀ), Գյումրու և Վանաձորի տեխնոլոգիական կենտրոններին` ներկա գտնվելու «Gamechangers. Girls for girls» նախագծի փակման արարողությանը: Միջոցառումը համախմբել է շուրջ 70 աղջիկների երեք մարզերից, ովքեր ծրագրի շրջանակում զարգացրել են խաղերի ստեղծման ոլորտում իրենց ձիրքերը: Միջոցառմանը ներկա էր նաև ՅՈւՆԻՍԵՖ-ի ազգային դեսպան և «Մանկական Եվրատեսիլ» 2021-ի հաղթող Մալենան, ով խրախուսեց երիտասարդ աղջիկներին՝ շարունակելու ջանքերն իրենց երազանքի կարիերային հասնելու համար:
«Gamechangers. Girls for Girls» նախագծի նպատակն է՝ նպաստել 12-24 տարեկան աղջիկների՝ տեսախաղերի ստեղծման ոլորտում մասնակցությանը՝ աջակցելով նրանց դառնալ ոլորտի ապագայի կերտման ակտիվ մասնակիցներ և վերացնել սոցիալական կարծրատիպերն ու թերի պատկերացումները, որոնք խոչընդոտում են աղջիկների ներգրավվածությանը գիտության, տեխնոլոգիաների, ճարտարագիտության և մաթեմատիկայի ոլորտում (STEM): Ծրագիրն իրականացվել է Շիրակի, Լոռու և Սյունիքի մարզերում: Հայցադիմումներ են ստացվել STEM-ով հետաքրքրված ավելի քան 300 աղջիկներից։ Ընտրվել է 120 մասնակից, որոնցից խաղերի ստեղծման նկատմամբ հատուկ հետաքրություն ունեցող 70-ը հասել են եզրափակիչ փուլ: Մասնակիցները բաժանվել են 12 թիմերի, որոնցից յուրաքանչյուրը ստեղծել է մեկ տեսախաղ:
Շնորհավորելով մասնակիցներին և շնորհակալություն հայտնելով կազմակերպիչներին` ՀՀ բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարի տեղակալ Դավիթ Սահակյանը նշեց.
«Հատկանշական է, որ Հայաստանում աղջիկների և կանանց ներգրավվածությունը ՏՏ ոլորտում գերազանցում է գլոբալ ցուցանիշը, որը կազմում է 26 տոկոս: Հայաստանում կանանց 40 տոկոսից ավելին ներդրում է ունենում ոլորտի զարգացման գործում: Սակայն պետք չէ բավարարվել գրանցած առաջընթացով և անհրաժեշտ է սահուն քայլերով առաջ շարժվել: Այսօր խաղային տեխնոլոգիաները ներդրվում են տարբեր ոլորտներում՝ կրթությունից մինչև բիզնես, և ես վստահ եմ, որ ծրագրի մասնակից աղջիկները չեն բավարարվի միայն ծրագրի շրջանակում ձեռք բերած գիտելիքներով և առաջիկայում կդառնան խաղի կանոնները փոխող նաև միջազգային շուկայում, իսկ մեր դերը, որպես նախարարություն, նրանց այդ գործում աջակցելն է»:
«Թեև կանայք և աղջիկները աշխարհի 2 միլիարդ խաղացողների գրեթե կեսն են կազմում, խաղերի արդյունաբերության մեջ նրանք աշխատուժի միայն մեկ քառորդն են: Ու չնայած ունեցած ներուժին՝ նրանք միշտ չէ, որ կարող ընտրել այս կարիերայի ուղին: Նման նախաձեռնությունը նպաստում է այս իրականության փոփոխությանը, ոլորտի բացերը լրացնելուն և աղջիկների ու երիտասարդ կանանց հնարավորությունների ընդլայնմանը», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցչի ժամանակավոր պաշտոնակատար Սիլվիա Մեստրոնին: «Աղջիկները պետք է հնարավորություն ունենան բացահայտել իրենց հետաքրքրություններն ու երազանքները և ինքնուրույն որոշել, թե ինչով են ուզում հետագայում զբաղվել»:
Կրթության, ռեսուրսների և մենթորության միջոցով «Gamechangers. Girls for Girls» նախագիծը երիտասարդ աղջիկներին զինել է անհրաժեշտ հմտություններով, գիտելիքներով և աջակցությամբ՝ խաղերի մշակման ոլորտում հաջող կարիերա սկսելու առաջին քայլերն անելու համար: Նախագիծը բաղկացած էր երեք հիմնական մասից, որոնցից յուրաքանչյուրը կենտրոնացած էր խաղի զարգացման տարբեր փուլերի վրա:
«Փափուկ հմտությունների և գաղափարի գեներացման» փուլի ընթացքում մասնակիցները զարգացրին այնպիսի հիմնական կարողություններ, ինչպիսիք են թիմային աշխատանքը, համագործակցությունը, նախագծերի կառավարումը, գեղարվեստական և քննադատական մտածողությունը, ստեղծագործականությունը և հրապարակային ելույթը:
«Թվային հմտությունների» փուլն ընդլայնեց հատուկ թվային կարողությունները՝ կապված խաղերի մշակման հետ, ինչպիսիք են պատմությունների, կոմիքսների պատրաստումը և Unreal Engine 5 գործիքակազմի յուրացումը, որի միջոցով աղջիկները կկարողանան ստեղծագործել 3D ձևաչափով՝ իրականությանը նման պատկերներ և փորձառություն ձևավորելու համար:
«Ծրագրի կառավարում և իրականացում» փուլը նվիրված էր ձեռքբերված հմտությունների և գիտելիքի պրակտիկ կիրառմանը: Այս փուլում մասնակիցներն աշխատել են փորձառու մասնագետների հետ՝ կատարելագործելու իրենց խաղային նախատիպերը:
«Ուրախ եմ տեսնել, որ այսքան շատ երիտասարդ աղջիկներ ձեռք են բերել STEM ոլորտում առաջադիմելու ճիշտ հմտություններ և հնարավորություններ», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ազգային դեսպան Մալենան: «Վստահ եմ, որ այս նոր գիտելիքներով ու նմանատիպ ոգեշնչմամբ նրանք ավելի շատ հնարավորություններ կունենան լսելի դարձնելու իրենց ձայնը և մասնակցելու իրենց կյանքի վրա ազդեցություն ունեցող որոշումների կայացմանը»:
Միջոցառման երկու օրվա ընթացքում ներկայացվեցին ծրագրին մասնակցող աղջիկների կողմից մշակված խաղերի գաղափարները, տեղի ունեցան ինտերակտիվ և պանելային քննարկումներ: Միջոցառումն ավարտվեց լավագույն գաղափարների պարգևատրման արարողությամբ:
Ավելի վաղ՝ մայիսին, Հայաստանի «Gamechangers» նախաձեռնության պատվիրակությունը, որի կազմում էին ՁԻՀ-ի Գյումրու տեխնոլոգիական կենտրոնի և «Gamechangers. Girls for girls»-ի մասնակիցները, մեկնել էին Շվեդիա՝ Ստոկհոլմ՝ մասնակցելու ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի «Innovation’s Gamechangers Coalition» միջոցառմանը:
1 of 5

Պատմություն
07 օգոստոսի 2023
Հայաստանում տեղի է ունեցել Միգրացիայի կառավարման ցուցիչների վերաբերյալ բազմաշահառու աշխատաժողով
Հուլիսի 23-ին Միգրացիայի միջազգային կազմակերպության (ՄՄԿ) հայաստանյան գրասենյակը կազմակերպել էր Միգրացիայի կառավարման ցուցիչների (ՄԿՑ) բազմաշահառու աշխատաժողովը: ՄԿՑ-ն ներառում է մոտ 90 ցուցիչներից բաղկացած ստանդարտ հավաքածու, որը մշակվել է ՄՄԿ-ի կողմից Economist Intelligence Unit-ի հետ համատեղ: Այն նպատակ ունի գործնական պատկերացում տալ երկրների լավ կառավարվող միգրացիոն քաղաքականության վերաբերյալ: Այս տարի, ի պատասխան Հայաստանի կառավարության խնդրանքի, Հայաստանը ակտիվորեն ստանձնել է ՄԿՑ-ի գնահատումը` վերահաստատելով իր հանձնառությունը արդյունավետ միգրացիոն կառավարման խթանմանը:
Աշխատաժողովին ներկա էին տարբեր ոլորտների պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ պետական կառույցների, հասարակական կազմակերպությունների և միջազգային կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ: Միջոցառումը սկսվեց ՀՀ Ներքին գործերի նախարարի տեղակալ Արփինե Սարգսյանի և ՄԱԿ-ի մշտական համակարգողի պաշտոնակատար Նիլս Սքոթի բացման խոսքերով։
Աշխատաժողովի ընթացքում մասնակիցներին ներկայացվեցին ՄԿՑ-ների համապարփակ պատկերացումներ, ինչպես նաև մի շարք երկրներում դրանց իրականացման առաջընթացի ուսումնասիրությունը: Բացի այդ, ընդգծվեց ՄԿՑ-ների դերն ու նշանակությունը Միգրացիայի մասին Գլոբալ Դաշնագրի իրականացման մեջ: Ավելին, աշխատաժողովում ներկայացվեց ՄԿՑ Հայաստանի պրոֆիլի զեկույցը:
Աշխատաժողովի անբաժանելի մասը ներառում էր մասնակիցներից արժեքավոր արձագանքները, մեկնաբանություններն ու առաջարկությունները ՄԿՑ-ների գնահատման հաշվետվության վերաբերյալ: Մասնակիցների այս ներդրումները միանշանակ կներառվեն վերջնական զեկույցում, որը հետագայում կտարածվի երկրի համապատասխան շահագրգիռ կողմերի հետ:
ՄԿՑ-ների գնահատման հաջող իրականացումն ընդգծում է Հայաստանի նվիրվածությունը լավ կառավարվող միգրացիոն քաղաքականության առաջխաղացմանը: Այս նախաձեռնության մեջ ներգրավված բոլոր շահագրգիռ կողմերի համատեղ ջանքերը, անկասկած, կնպաստեն Հայաստանում միգրացիայի պատասխանատու և արդյունավետ կառավարման խթանմանը:
1 of 5

Պատմություն
30 հունիսի 2023
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը և «Գրադարակը» ԱՄՆ կառավարության աջակցությամբ Աղավնաձորում երեխաների համար կենտրոն են հիմնել
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և «Գրադարակ» կրթամշակութային ՀԿ-ի համատեղ ջանքերի շնորհիվ, Միացյալ Նահանգների կառավարության աջակցությամբ, Վայոց ձորի մարզի Արենի համայնքի Աղավնաձոր բնակավայրում երեխաների համար երեխայակենտրոն ժամանցային կենտրոն է հիմնվել: Այն կծառայի որպես համայնքային գրադարան՝ կրթական ռեսուրսներով և խաղերով, ինչպես նաև որպես ապահով ու անվտանգ վայր՝ երեխաներին և դեռահասներին անհրաժեշտության դեպքում հոգեսոցիալական աջակցություն և երեխաների պաշտպանության ծառայություններ տրամադրելու համար:
Աղավնաձորի «Գրադարակ» կենտրոնի հիմնումը կյանքի է կոչվել Արենիի համայնքապետարանի հետ արդյունավետ համագործակցության շնորհիվ. կենտրոնի ստեղծման համար տրամադրվել է համապատասխան տարածք և 5,000,000 դրամ վերանորոգման աշխատանքներն իրականացնելու համար: Արենիի համայնքապետարանը կհոգա նաև կենտրոնի ընթացիկ ծախսերը՝ ապահովելով, որ այն տարեկան սպասարկի շուրջ 300 երեխաների, դեռահասների և երիտասարդների։ «Գրադարակ» կրթամշակութային ՀԿ-ի հետ համատեղ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը վերանորոգել և կահավորել է կենտրոնը, ինչպես նաև տրամադրել գրքեր, գույք, զարգացման խաղեր, այդ թվում՝ տարբեր տարիքի երեխաների համար նախատեսված կրթական և ժամանցային նյութերի լայն ընտրանի: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը նաև աջակցել է գրադարանավար-համակարգողների վերապատրաստմանը՝ երեխաների տարբեր տարիքային խմբերի հետ աշխատելու հիմունքների, երեխաների համար ինտերակտիվ միջոցառումներ մշակելու և ղեկավարելու համար, ինչպիսիք են թատերական խաղերը, նկարչության դասերը, ֆիլմերի ցուցադրությունները, գրքի ակումբները, վերապատրաստումները և հետաքրքրության առարկա հանդիսացող սեմինարները:
«ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ում հավատացած ենք, որ յուրաքանչյուր համայնք պետք է ունենա բազմամասնագիտական ծառայությունների ցանց բոլոր տարիքի երեխաների համար, որը կարող է տրամադրել նրանց անվտանգ և երեխայակենտրոն միջավայր՝ համախմբվելու և կրթելու, ընթերցանությամբ զբաղվելու, խաղալու, զվարճանալու, ինչպես նաև համատեղ ծրագրերի վրա աշխատելու համար՝ օգնելու իրենց համայնքը բարգավաճել և զարգանալ: Այս կենտրոնը բազմաթիվ գործընկերների համագործակցության կարևոր օրինակ է՝ աջակցելու երեխաների համար որակյալ ծառայություն ստեղծելու գործում», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Աղավնաձորի «Գրադարակի» հիմնադրմամբ ամփոփվում է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և PRM-ի համագործակցությունը՝ ուղղված Հայաստանում փախստականի նման իրավիճակում հայտնված երեխաներին և ընտանիքներին բազմաոլորտ աջակցություն տրամադրելուն, որն իրականացվել է խոցելի երեխաների և նրանց ընտանիքների համար կրթական միջավայրի և սանիտարահիգիենիկ պայմանների բարելավման, սոցիալական պաշտպանության ծառայությունների հասանելիության հզորացման և խնամքի ու պաշտպանության ապահովման միջոցով:
«Որպես Պետդեպարտամենտի մարդասիրական բյուրո՝ PRM-ն պաշտպանություն է տրամադրում, թեթևացնում տանջանքնեըը և լուծում հալածված և բռնի տեղահանված անձանց դեմ ծառացած դժվարություններն ամբողջ աշխարհում: Մենք դա անում ենք՝ համակարգելով հումանիտար քաղաքականությունը, տրամադրելով կյանքի շարունակականությունն ապահովող աջակցություն և աշխատելով բազմակողմ կազմակերպությունների հետ, ինչպիսին ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն է՝ խթանելու մարդասիրական արձագանքման գործում լավագույն փորձը: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հետ այս ծրագրի միջոցով մենք հնարավորություն ունեցանք հասնելու հազարավոր երեխաների և ծնողների/խնամակալների՝ նրանց տրամադրելով առաջին անհրաժեշտության պարագաներ, հիմնական ծառայություններ և պաշտպանություն, ինչպես նաև՝ այլ ծառայություններից օգտվելու համար ներառական հնարավորություններ՝ միաժամանակ աջակցելով Հայաստանին փորձ ձեռք բերել հումանիտար արձագանքման նոր միջոցների կիրառման գործում, ինչպիսիք են կանխիկ դրամական աջակցությունը կամ վաուչերները», - նշել է ԱՄՆ Պետդեպարտամենտի փախստականների հարցերով տարածաշրջանային համակարգող Ռենե Լարիվիերը:
2021-2023 թվականներին ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը Սյունիքի հինգ դպրոցներում վերանորոգել է 17 սանհանգույց, տրամադրել նոր կահույք, ինչպես նաև կանխիկ դրամական աջակցություն է ցուցաբերել Լեռնային Ղարաբաղից տեղահանված և Հայաստանում հաստատված 3,159 երեխայի և նրանց ընտանիքներին։ Բացի Աղավնաձորում «Գրադարակի» հիմնադրումից, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը Հայաստանում վերանորոգել է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությանն առընթեր երեխայի և ընտանիքի աջակցության հինգ կենտրոններ, Կապանի կենտրոնին տրամադրել է անհրաժեշտ նյութեր և սարքավորումներ, ինչպես նաև վերանորոգել և վերազինել է Երևանում գործող երեխայի աջակցության մեկ կենտրոն, որը գործում է Հայ օգնության ֆոնդի «Երեխաների պաշտպանության կենտրոնի» տարածքում։ Ընդհանուր առմամբ, այս ամենի շնորհիվ խոցելի երեխաներն ու նրանց ընտանիքներն ավելի լայն, ընդգրկուն ու ներառական աջակցություն ստացան:
Հոգեսոցիալական ծառայությունների տրամադրումն առաջնահերթ խնդիրներից մեկն է եղել: Այս ծրագրի շրջանակում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կարողացել է հասնել 17,000 երեխայի և 5000 ծնողի/խնամակալի՝ տրամադրելով հոգեկան առողջության ծառայություններ և հոգեսոցիալական աջակցություն անհատական և խմբակային թերապիայի միջոցով: «Ծնողի դպրոց» ՀԿ-ի հետ համատեղ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը մեկնարկել է դրական ծնողավարման առցանց դասընթաց, որին մասնակցել է 700 ծնող: Ի լրումն, Հայաստանի Հանրային հեռուստաընկերության հետ համագործակցությամբ՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը մշակել և հեռարձակել է 16 դրվագից բաղկացած «Առողջ ապրելակերպ» հաղորդաշարը, որի հիմքում հոգեկան առողջությունն ու դրական ծնողավարումն էր:
Հոգեսոցիալական ծառայությունների տրամադրումն առաջնահերթ խնդիրներից մեկն է եղել: Այս ծրագրի շրջանակում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կարողացել է հասնել 17,000 երեխայի և 5000 ծնողի/խնամակալի՝ տրամադրելով հոգեկան առողջության ծառայություններ և հոգեսոցիալական աջակցություն անհատական և խմբակային թերապիայի միջոցով: «Ծնողի դպրոց» ՀԿ-ի հետ համատեղ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը մեկնարկել է դրական ծնողավարման առցանց դասընթաց, որին մասնակցել է 700 ծնող: Ի լրումն, Հայաստանի Հանրային հեռուստաընկերության հետ համագործակցությամբ՝ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը մշակել և հեռարձակել է 16 դրվագից բաղկացած «Առողջ ապրելակերպ» հաղորդաշարը, որի հիմքում հոգեկան առողջությունն ու դրական ծնողավարումն էր:
1 of 5

Պատմություն
25 հուլիսի 2023
Ամփոփվեց ԵՄ-ն կլիմայի համար ծրագրի շրջանակներում կազմակերպված «Իմ կանաչ Ալավերդի» երիտասարդական գաղափարների մրցույթը
Ալավերդի համայնքի Փոքր Այրում գյուղում գտնվող Կանաչ ճամբար կենտրոնում տեղի ունեցավ «Իմ կանաչ Ալավերդի» երիտասարդական գաղափարների մրցույթի ամփոփիչ միջոցառումը։ Մրցույթը կազմակերպվել էր ԵՄ կողմից ֆինանսավորվող «ԵՄ-ն կլիմայի համար» և Շվեդիայի կառավարության կողմից ֆինանսավորվող (Sida) «Համայնքի կայունության ամրապնդում էներգաարդյունավետության և ցածր արտանետումների զարգացման միջոցով» ծրագրերի շրջանակներում, որոնք իրականացվում են ՄԱԿ-ի Զարգացման կողմից՝ «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի հետ համագործակցությամբ։
Միջոցառմանը Ալավերդի համայնքի ղեկավարի տեղակալ Արտուշ Աբելյան, ՄԱԶԾ Կլիմայի փոփոխության ծրագրի համակարգող Դիանա Հարությունյանը, ԵՄ-ն կլիմայի համար ծրագրի Առաջադրանքի ղեկավար Արտակ Բաղդասարյանը ողջունեցին միջոցառման մասնակիցներին։ Կարևորեցին երիտասարդների կարևոր դերը համայնքում եղած մարտահրավերների լուծման համար և նրանց հետ անցկացրին պանելային քննարկում՝ ընդգծելով ԵՄ-ն կլիմայի համար» և «Համայնքի կայունության ամրապնդում էներգաարդյունավետության և ցածր արտանետումների զարգացման միջոցով» ծրագրերի շրջանակներում համայնքին իրականացվող ընթացիկ աջակցության և նախաձեռնությունների մասին: Երիտասարդները հնարավորություն ունեցան բարձրացնել իրենց հուզող հարցերը և մտահոգությունները՝ կապված իրենց համայնքի զարգացման և կանաչ վերափոխման հետ:
Գաղափարների մրցույթը հայտարարվել էր հունիսի սկզբին՝ նպատակ ունենալով հավաքագրել գաղափարային հայտեր Ալավերդի համայնքի 50 երիտասարդից՝ նվիրված էներգաարդյունավետության, էներգախնայողության, կանաչ լուսավորության և ենթակառուցվածքների և մաքուր տրանսպորտի ուղղությամբ լուծումներին:
Մրցույթին նախորդել էր «Ալավերդի. մաքուր էներգիայի անցում» երիտասարդության իրազեկության արշավը, որն անցկացվել էր ոլորտի փորձագետների կողմից դասախոսությունների/ ներկայացումների միջոցով առցանց եղանակով՝ հունիսի 5-7-ը: Իրազեկության արշավը նպատակ ուներ իրազեկել շուրջ 50 երիտասարդի (15-21 տարեկան) կլիմայի փոփոխության, մթնոլորտի վրա գլոբալ և տեղական մակարդակներում մարդկային գործունեության ազդեցության, մասնավորապես՝ էներգիայի արտադրության և օգտագործման եղանակների, ինպես նաև՝ վերականգնվող աղբյուրների նորարարական էներգաարդյունավետ կիրառությունների վերաբերյալ։
Գաղափարների մրցույթը հայտարարվել էր հունիսի սկզբին՝ նպատակ ունենալով հավաքագրել գաղափարային հայտեր Ալավերդի համայնքի 50 երիտասարդից՝ նվիրված էներգաարդյունավետության, էներգախնայողության, կանաչ լուսավորության և ենթակառուցվածքների և մաքուր տրանսպորտի ուղղությամբ լուծումներին:
Մրցույթին նախորդել էր «Ալավերդի. մաքուր էներգիայի անցում» երիտասարդության իրազեկության արշավը, որն անցկացվել էր ոլորտի փորձագետների կողմից դասախոսությունների/ ներկայացումների միջոցով առցանց եղանակով՝ հունիսի 5-7-ը: Իրազեկության արշավը նպատակ ուներ իրազեկել շուրջ 50 երիտասարդի (15-21 տարեկան) կլիմայի փոփոխության, մթնոլորտի վրա գլոբալ և տեղական մակարդակներում մարդկային գործունեության ազդեցության, մասնավորապես՝ էներգիայի արտադրության և օգտագործման եղանակների, ինպես նաև՝ վերականգնվող աղբյուրների նորարարական էներգաարդյունավետ կիրառությունների վերաբերյալ։
Լավագույն ձևակերպված գաղափար անվանակարգի հաղթող ճանաչվեց ՀԵԲԱ ՀԿ-ի թիմը՝ իր «Մարդկային էներգիայով՝ էներգիայի արտադրություն» գաղափարով։ Գաղափարն է Ալավերդիում կառուցել խաղահրապարակ մաքուր էներգիա ստանալու նորարարական մեխանիզմներով, որտեղ մարզվելուց առաջացած կինետիկ էներգիան կվերածվի էլեկտրական էներգիայի։
Լավագույն իրագործելի գաղափար անվանակարգը հատկացվեց «Համայնքային համախմբման և աջակցության կենտրոն» ՀԿ-ի ԼեդԼայթ թիմին՝ «Էներգաարդյունավետ լուսավորության լուծումներ» գաղափարին, որով առաջարկվում է Ալավերդի համայնքի փողոցների գիշերային լուսավորության արդիականացում՝ միտված էներգաարդյունավետությանը, էներգախնայողությանը և մարդկային անվտանգությանը։
Երրորդ՝ լավագույն թիրախային ներգրավվածության գաղափար անվանակարգը տրվեց Ալավերդու պետական արհեստագործական ուսումնարանի՝ «Կանաչ փոխադրամիջոց» թիմին, որն էլ առաջարկում էր հանրային «արևային տրանսպորտ»-ի ներդրում և կիրառում, որի կարիքը չափազանց զգացվում է համայնքում։
Հաղթող թիմերին և բոլոր մասնակիցներին տրվեցին հավաստագրեր և մրցանակներ, և որ ամենակարևորն է՝ նրանք հեռացան խորը և հզոր զգացումով, որ իրենց համայնքն անտեսված չէ, և միջազգային կազմակերպությունները պատրաստ են աջակցել համայնքին դեպի ավելի կանաչ և ավելի մաքուր զարգացման:
1 of 5

Պատմություն
08 հունիսի 2023
«Երեխաների հետ՝ երեխաների համար». Մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմն ու Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գրասենյակը Սոթքում տոնական միջոցառում են անցկացրել
ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի աշխատակազմն ու Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գրասենյակը Գեղարքունիքի մարզի Վարդենիս խոշորացված համայնքի Սոթք բնակավայրում անցկացրել են «Երեխաների հետ՝ երեխաների համար» թեմայով հանդիպում-քննարկում:
Հունիսի 1-ի առթիվ կազմակերպված միջոցառմանը մասնակցել է մարզի սահմանամերձ բնակավայրերից ավելի քան 170 երեխա՝ ընդհանուր մոտ 230 մարդ, այդ թվում՝ պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ներկայացուցիչներ:
Մասնակիցներին ողջունել և Երեխաների պաշտպանության միջազգային օրվա առթիվ շնորհավորել են ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպան Անահիտ Մանասյանը և Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Պաշտպանը մասնավորապես նշել է, որ հունիսմեկյան միջոցառումը Սոթքում անցկացնելու գաղափարն առաջացել է դեռևս Գեղարքունիքի մարզի սահմանամերձ բնակավայրեր մայիսի սկիզբ կատարած այցի ժամանակ:
«Շնորհակալ եմ Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գրասենյակին մեր այս գաղափարին աջակցելու պատրաստակամության համար: Մեզ համար առաջնահերթություն էր այսօրվա միջոցառմանը ներգրավել մարզի սահմանամերձ բնակավայրերի բոլոր երեխաներին: Կցանկանայի ևս մեկ անգամ ընդգծել, որ ինձ համար շատ կարևոր է, որ կարողանում ենք տոն պարգևել և լինել դրա մասնակիցը: Ցանկանում եմ, որ յուրաքանչյուրի մանկությունը լցված լինի երջանկության զգացումով, և դուք շրջապատված լինեք սիրով և հոգատարությամբ»,-նշել է Պաշտպանը:Անահիտ Մանասյանը հատուկ ընդգծել է, որ անկախ բնակավայրից և ապրելու պայմաններից բոլոր երեխաներն ունեն արժանապատիվ ապրելու իրավունք և պետության առաջնահերթությունը պետք է լինի ապահովել դրա համար անհրաժեշտ պայմանները:«Կարևոր են ոչ թե կյանքի հանգամանքները, որոնց բախվում ենք, այլ այն, թե ինչես ենք դրանց վերաբերվում և ինչ հնարավորություն ենք կարողանում դրանցից ստանալ: Կարծում եմ, կյանքի բոլոր հանգամանքներից մենք մշտապես կարող ենք շատ լուրջ հնարավորություններ քաղել ապագայի համար: Այս համատեքստում, ցանկանում եմ ևս մեկ անգամ արձանագրել՝ մեզ համար շատ կարևոր է, որ այս օրը կարողացանք անցկացնել հենց այստեղ՝ սահմանամերձ բնակավայրերի երեխաների կողքին», - հավելել է նա:
Քրիսթինե Վայգանդն էլ նշել է, որ այսօր ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի համար նշելու կրկնակի առիթ էր՝ Երեխաների պաշտպանության միջազգային օրը և ՄԱԿ-ի Ծնողների համաշխարհային օրը:
«Շատ ուրախ եմ, որ կարողացանք այսօր լինել Սոթքի երեխաների և դեռահասների կողքին, լսել նրանց բարձրաձայնած խնդիրները ու քննարկել հնարավոր լուծումները», - նշել է Քրիսթինե Վայգանդը:
Նա հատուկ ընդգծել է, որ յուրաքանչյուր համայնքում երեխաներն իրավունք ունեն մեծանալ անվտանգ միջավայրում, մեծանալ առողջ, ստանալ որակյալ կրթություն և բոլոր այն սոցիալական ծառայությունները, որոնք անհրաժեշտ են զարգացման համար:
«ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը շարունակելու է աշխատել ՄԻՊ-ի և այլ գործընկերների հետ՝ աջակցելու երեխաներին և նրանց ընտանիքներին թե՛ Վարդենիս համայնքում, թե՛ ամբողջ Հայաստանում», - ասել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչը:
Միջոցառման նպատակն էր խթանել երեխաների մասնակցության, լսված լինելու և կարծիքն ազատ արտահայտելու իրավունքների իրացումը՝ ստեղծելով երեխայակենտրոն հարթակ, որտեղ երեխաներն ու երիտասարդները կարող են ներկայացնել իրենց հուզող հարցերն ու խնդիրները, և դրանք քննարկել ոլորտային իրավասու ներկայացուցիչների հետ։
Նրանց համար կազմակերպվել են երեխաների իրավունքներին վերաբերելի քննարկումներ՝ Մարդու իրավունքների պաշտպանի, ՄԻՊ աշխատակազմի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչների և պետական պատասխանատու կառույցների մասնագետների ներգրավմամբ: Թեմաներն էին հասարակությունում և ընտանիքում երեխաների պաշտպանությունը և անվտանգությունը, երեխաների կրթությունը և սոցիալական ներառումը, բուլինգը և խտրական վերաբերմունքը, երեխաների առողջության պահպանման իրավունքի իրացումը:
Նախադպրոցական տարիքի երեխաների և տարրական դասարանների աշակերտների համար նաև նկարչության ժամ է անցկացվել՝ «Իմ իրավունքները» թեմայով, իսկ «Ընտանիք և համայնք» բարեգործական հասարակական կազմակերպությունը ցուցադրել է «Իսկական ընկեր» տիկնիկային ներկայացումը:
Տոնական օրվա ավարտին երեխաները կիսվել են իրենց տպավորություններով և ամփոփել թեմատիկ քննարկումների արդյունքները:
1 of 5

Մամուլի հաղորդագրություն
18 սեպտեմբերի 2023
Երեխաներն են կրում աշխարհում ծայրահեղ աղքատության կրճատման առաջընթացի հապաղման հետևանքները - ՅՈՒՆԻՍԵՖ, Համաշխարհային բանկ
Ըստ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և Համաշխարհային բանկի այսօր հրապարակված նոր վերլուծության, աշխարհում 333 միլիոն երեխա, այն է՝ յուրաքանչյուր 6-ից 1-ը, ապրում է ծայրահեղ աղքատության մեջ:
«Նյութական աղքատության համաշխարհային միտումներն ըստ աղքատության միջազգային շեմի» վերլուծությունը, որն առաջին անգամ է անդրադառնում ծայրահեղ աղքատության միտումներին, բացահայտում է, որ օրական 2.15 ԱՄՆ դոլարից պակաս եկամուտով ապրող երեխաների թիվը 383 միլիոնից նվազել է մինչև 333 միլիոն (կամ 13 տոկոս) 2013-2022 թվականներին: Այնուհանդերձ, ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի տնտեսական ազդեցությունն այդ առաջընթացը կանխել է երեք տարով, այն է՝ 30 միլիոնից ավել երեխա շարունակում է ապրել ծայրահեղ աղքատության մեջ, քան կանխատեսվում էր ՔՈՎԻԴ-19-ով պայմանավորված խափանումների բացակայության դեպքում։
Վերլուծությունը, որը հրապարակվել է Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայի բարձր մակարդակի հանդիպումների շաբաթվան ընդառաջ (սեպտեմբերի 18-ից 22-ը), երբ համաշխարհային առաջնորդները, ի թիվս այլ բաների, կհանդիպեն՝ քննարկելու Կայուն զարգացման նպատակների (ԿԶՆ) միջնարդյունքները: Վերլուծության միջոցով մասնագետներն ահազանգում են, որ աղքատության կրճատման ներկայիս տեմպերով, մինչև 2030 թվականը մանկական ծայրահեղ աղքատությանը վերջ դնելու ԿԶՆ-ի նպատակը չի իրականացվի: «Յոթ տարի առաջ աշխարհը խոստացավ վերջ տալ մանկական ծայրահեղ աղքատությանը մինչև 2030 թվականը: Մենք առաջընթաց ենք գրանցել՝ ցույց տալով, որ ճիշտ ներդրումների և կամքի դեպքում միլիոնավոր երեխաներին աղքատության արատավոր շրջանից դուրս բերելու միջոց կա», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Սակայն բարդացող ճգնաժամերը՝ ՔՈՎԻԴ-19-ի, հակամարտությունների, կլիմայի փոփոխության և տնտեսական ցնցումների հետևանքով կանգնեցրել են առաջընթացը և միլիոնավոր երեխաների թողել ծայրահեղ աղքատության մեջ: Մենք չենք կարող այս երեխաներին հուսախաբ անել։ Մանկական աղքատությանը վերջ դնելը քաղաքականության որոշում է: Պետք է կրկնապատկել ջանքերը՝ անդրադառնալու աղքատության հիմնական պատճառներին՝ միևնույն ժամանակ երեխաներին ապահովելով անհրաժեշտ ծառայություններով, ինչպիսիք են կրթությունը, սնուցումը, առողջապահությունը և սոցիալական պաշտպանությունը»: Վերլուծության համաձայն՝ աշխարհի բոլոր տարածաշրջաններում ծայրահեղ աղքատության մակարդակի կայուն անկում է գրանցվել, բացառությամբ Մերձավոր Արևելքի և Հյուսիսային Աֆրիկայի: Ենթասահարյան Աֆրիկայում են բնակվում ծայրահեղ աղքատության մեջ ապրող երեխաների 40 տոկոսը: Այստեղ վերջին տասնամյակում գրանցվել է աղքատության աճի ամենամեծ մասնաբաժինը՝ 2013 թվականի 54,8 տոկոսից 2022 թվականին հասնելով 71,1 տոկոսի։ Դա պայմանավորված է մի շարք գործոններով, այդ թվում՝ բնակչության արագ աճով, սոցիալական պաշտպանության սահմանափակ միջոցներով և համաշխարհային մարտահրավերներով, այդ թվում՝ ՔՈՎԻԴ -19-ով, հակամարտություններով և կլիմայական աղետներով:
Աշխարհում երեխաները կազմում են ծայրահեղ աղքատների ավելի քան 50 տոկոսը, չնայած որ կազմում են աշխարհի բնակչության միայն մեկ երրորդը: Մեծահասակների համեմատ, երեխաներն ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է (15,8 տոկոս՝ 6,6 տոկոսի դիմաց), որ ապրեն ծայրահեղ աղքատ տնային տնտեսություններում՝ չունենալով պարեն, սանիտարական պայմաններ, կացարան, առողջապահություն և կրթություն, որն անհրաժեշտ է կյանքի պահպանման և զարգացման համար:
Առավել խոցելի երեխաները, ինչպիսիք են գյուղաբնակները և այն երեխաները, որոնք ապրում են տնային տնտեսություններում, որտեղ տան գլուխը կրթություն կամ բավարար կրթություն չունի, զգալիորեն ավելի շատ են տուժում ծայրահեղ աղքատությունից: Զեկույցի համաձայն՝ հակամարտություններից և անկայուն իրավիճակների պատճառով տուժած երկրներում 3 երեխայից 1-ը ապրում է ծայրահեղ աղքատ տնային տնտեսություններում, մինչդեռ կայուն իրավիճակներում ապրող երկրներում 10-ից 1-ն է ապրում ծայրահեղ աղքատության մեջ:
Ծայրահեղ աղքատությանը և համավարակի պատճառով տեղի ունեցած հետընթացին վերջ տալու համար ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն ու Համաշխարհային բանկը կոչ են անում կառավարություններին և գործընկերներին՝ Շարունակական կերպով ուշադրության կենտրոնում պահել ցածր միջին և ցածր եկամուտ ունեցող երկրներում և անկայուն իրավիճակներում ծայրահեղ աղքատության մեջ ապրող երեխաներին: Առաջնահերթություն տալ մանկական աղքատության հաղթահարման օրակարգին, այդ թվում երեխաների սոցիալական պաշտպանության ծածկույթի ընդլայնմանը: Նախագծել հանրային քաղաքականության բազմաճյուղ փաթեթ՝ հասնելու բազմազավակ տնային տնտեսություններին, փոքր երեխաներ ունեցողներին և գյուղաբնակներին: Օրինակ՝ ապացուցված է, որ հօգուտ փոքր տարիքի երեխաների արված ներդրումներն օգնում են հաղթահարել աղքատության միջսերնդային շղթան ՝ դրականորեն ներազդելով անհատի, ընտանիքի և հասարակության վրա: Ընդլայնել երեխայի համընդհանուր նպաստների հասանելիությունը՝ որպես մանկական աղքատության նվազեցման ապացուցված արդյունավետ միջոց: Մշակել սոցիալական պաշտպանության ներառական ծրագրեր՝ հաշվի առնելով հաշմանդամության ունեցող անձանց կամ սեռով պայմանավորված առանձնահատկությունները: Իրավիճակը Հայաստանում՝ Ըստ վերլուծության, Հայաստանում 1, 510 երեխա է ապրում օրական 2,15 ԱՄՆ դոլարից պակաս գումարով, այն է՝ ծայրահեղ աղքատության պայմաններում, իսկ 52,730 երեխա ապրում է օրական 3,65 ԱՄՆ դոլարից պակաս գումարով, այն է՝ չափավոր աղքատ է:
«Նյութական աղքատության համաշխարհային միտումներն ըստ աղքատության միջազգային շեմի» վերլուծությունը, որն առաջին անգամ է անդրադառնում ծայրահեղ աղքատության միտումներին, բացահայտում է, որ օրական 2.15 ԱՄՆ դոլարից պակաս եկամուտով ապրող երեխաների թիվը 383 միլիոնից նվազել է մինչև 333 միլիոն (կամ 13 տոկոս) 2013-2022 թվականներին: Այնուհանդերձ, ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի տնտեսական ազդեցությունն այդ առաջընթացը կանխել է երեք տարով, այն է՝ 30 միլիոնից ավել երեխա շարունակում է ապրել ծայրահեղ աղքատության մեջ, քան կանխատեսվում էր ՔՈՎԻԴ-19-ով պայմանավորված խափանումների բացակայության դեպքում։
Վերլուծությունը, որը հրապարակվել է Միավորված ազգերի կազմակերպության Գլխավոր ասամբլեայի բարձր մակարդակի հանդիպումների շաբաթվան ընդառաջ (սեպտեմբերի 18-ից 22-ը), երբ համաշխարհային առաջնորդները, ի թիվս այլ բաների, կհանդիպեն՝ քննարկելու Կայուն զարգացման նպատակների (ԿԶՆ) միջնարդյունքները: Վերլուծության միջոցով մասնագետներն ահազանգում են, որ աղքատության կրճատման ներկայիս տեմպերով, մինչև 2030 թվականը մանկական ծայրահեղ աղքատությանը վերջ դնելու ԿԶՆ-ի նպատակը չի իրականացվի: «Յոթ տարի առաջ աշխարհը խոստացավ վերջ տալ մանկական ծայրահեղ աղքատությանը մինչև 2030 թվականը: Մենք առաջընթաց ենք գրանցել՝ ցույց տալով, որ ճիշտ ներդրումների և կամքի դեպքում միլիոնավոր երեխաներին աղքատության արատավոր շրջանից դուրս բերելու միջոց կա», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Սակայն բարդացող ճգնաժամերը՝ ՔՈՎԻԴ-19-ի, հակամարտությունների, կլիմայի փոփոխության և տնտեսական ցնցումների հետևանքով կանգնեցրել են առաջընթացը և միլիոնավոր երեխաների թողել ծայրահեղ աղքատության մեջ: Մենք չենք կարող այս երեխաներին հուսախաբ անել։ Մանկական աղքատությանը վերջ դնելը քաղաքականության որոշում է: Պետք է կրկնապատկել ջանքերը՝ անդրադառնալու աղքատության հիմնական պատճառներին՝ միևնույն ժամանակ երեխաներին ապահովելով անհրաժեշտ ծառայություններով, ինչպիսիք են կրթությունը, սնուցումը, առողջապահությունը և սոցիալական պաշտպանությունը»: Վերլուծության համաձայն՝ աշխարհի բոլոր տարածաշրջաններում ծայրահեղ աղքատության մակարդակի կայուն անկում է գրանցվել, բացառությամբ Մերձավոր Արևելքի և Հյուսիսային Աֆրիկայի: Ենթասահարյան Աֆրիկայում են բնակվում ծայրահեղ աղքատության մեջ ապրող երեխաների 40 տոկոսը: Այստեղ վերջին տասնամյակում գրանցվել է աղքատության աճի ամենամեծ մասնաբաժինը՝ 2013 թվականի 54,8 տոկոսից 2022 թվականին հասնելով 71,1 տոկոսի։ Դա պայմանավորված է մի շարք գործոններով, այդ թվում՝ բնակչության արագ աճով, սոցիալական պաշտպանության սահմանափակ միջոցներով և համաշխարհային մարտահրավերներով, այդ թվում՝ ՔՈՎԻԴ -19-ով, հակամարտություններով և կլիմայական աղետներով:
Աշխարհում երեխաները կազմում են ծայրահեղ աղքատների ավելի քան 50 տոկոսը, չնայած որ կազմում են աշխարհի բնակչության միայն մեկ երրորդը: Մեծահասակների համեմատ, երեխաներն ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է (15,8 տոկոս՝ 6,6 տոկոսի դիմաց), որ ապրեն ծայրահեղ աղքատ տնային տնտեսություններում՝ չունենալով պարեն, սանիտարական պայմաններ, կացարան, առողջապահություն և կրթություն, որն անհրաժեշտ է կյանքի պահպանման և զարգացման համար:
Առավել խոցելի երեխաները, ինչպիսիք են գյուղաբնակները և այն երեխաները, որոնք ապրում են տնային տնտեսություններում, որտեղ տան գլուխը կրթություն կամ բավարար կրթություն չունի, զգալիորեն ավելի շատ են տուժում ծայրահեղ աղքատությունից: Զեկույցի համաձայն՝ հակամարտություններից և անկայուն իրավիճակների պատճառով տուժած երկրներում 3 երեխայից 1-ը ապրում է ծայրահեղ աղքատ տնային տնտեսություններում, մինչդեռ կայուն իրավիճակներում ապրող երկրներում 10-ից 1-ն է ապրում ծայրահեղ աղքատության մեջ:
Ծայրահեղ աղքատությանը և համավարակի պատճառով տեղի ունեցած հետընթացին վերջ տալու համար ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն ու Համաշխարհային բանկը կոչ են անում կառավարություններին և գործընկերներին՝ Շարունակական կերպով ուշադրության կենտրոնում պահել ցածր միջին և ցածր եկամուտ ունեցող երկրներում և անկայուն իրավիճակներում ծայրահեղ աղքատության մեջ ապրող երեխաներին: Առաջնահերթություն տալ մանկական աղքատության հաղթահարման օրակարգին, այդ թվում երեխաների սոցիալական պաշտպանության ծածկույթի ընդլայնմանը: Նախագծել հանրային քաղաքականության բազմաճյուղ փաթեթ՝ հասնելու բազմազավակ տնային տնտեսություններին, փոքր երեխաներ ունեցողներին և գյուղաբնակներին: Օրինակ՝ ապացուցված է, որ հօգուտ փոքր տարիքի երեխաների արված ներդրումներն օգնում են հաղթահարել աղքատության միջսերնդային շղթան ՝ դրականորեն ներազդելով անհատի, ընտանիքի և հասարակության վրա: Ընդլայնել երեխայի համընդհանուր նպաստների հասանելիությունը՝ որպես մանկական աղքատության նվազեցման ապացուցված արդյունավետ միջոց: Մշակել սոցիալական պաշտպանության ներառական ծրագրեր՝ հաշվի առնելով հաշմանդամության ունեցող անձանց կամ սեռով պայմանավորված առանձնահատկությունները: Իրավիճակը Հայաստանում՝ Ըստ վերլուծության, Հայաստանում 1, 510 երեխա է ապրում օրական 2,15 ԱՄՆ դոլարից պակաս գումարով, այն է՝ ծայրահեղ աղքատության պայմաններում, իսկ 52,730 երեխա ապրում է օրական 3,65 ԱՄՆ դոլարից պակաս գումարով, այն է՝ չափավոր աղքատ է:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
28 օգոստոսի 2023
ՄԱԿ-ի Երեխայի իրավունքների կոմիտեն կոչ է անում պետություններին՝ քայլեր ձեռնարկել երեխայի իրավունքների և շրջակա միջավայրի վերաբերյալ առաջին ուղեցույցի դրույթներին համապատասխան
ՄԱԿ-ի Երեխայի իրավունքների կոմիտեն առաջին անգամ հստակորեն սահմանում է երեխայի՝ մաքուր, առողջ և կայուն միջավայր ունենալու իրավունքը՝ Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիային համապատասխան՝ ՄԱԿ-ի անդամ պետությունների պարտավորությունների համապարփակ մեկնաբանություն ներկայացնելով:
Այս Կոնվենցիան, որ մշակվել է 1989 թվականին և վավերացվել 196 պետությունների կողմից, սահմանում է երեխայի համընդհանուր իրավունքները, ինչպիսիք են կյանքի, կյանքի պահպանման, զարգացման և առողջության իրավունքները: Ընդհանուր մեկնաբանությունն, իր հերթին, իրավական ուղեցույց է տրամադրում այն մասին, թե ինչ են ենթադրում այս իրավունքները օրենսդրության որոշակի թեմաների կամ ոլորտների համար: Նոր հրապարակված «Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26 երեխայի իրավունքների և շրջակա միջավայրի վերաբերյալ. հատուկ շեշտադրում կլիմայի փոփոխությանը», հստակորեն անդրադառնում է ստեղծված արտակարգ իրավիճակին կլիմայի ոլորտում, կենսաբազմազանության քայքայմանը և համատարած աղտոտմանը՝ նախանշելով հակաքայլեր՝ պաշտպանելու երեխաների կյանքն ու կյանքի հեռանկարները: Միավորված ազգերի կազմակերպության Երեխայի իրավունքների կոմիտեի անդամ Ֆիլիպ Ժաֆեն (Philip Jaffé) նշում է. «Ամբողջ աշխարհում երեխաներն են առաջնորդում կլիմայական փոփոխությունների դեմ պայքարը՝ կոչ անելով իրենց կառավարություններին և կորպորացիաներին՝ քայլեր ձեռնարկել մոլորակի և իրենց ապագայի պաշտպանության համար: Երեխայի իրավունքների կոմիտեն իր թիվ 26 ընդհանուր մեկնաբանությամբ ոչ միայն ականջալուր է լինում այս կոչին ու բազմապատկում երեխաների ձայնը, այլև հստակ սահմանում է երեխայի իրավունքները շրջակա միջավայրի հետ կապված, որոնք անդամ պետությունները պետք է հարգեն, պաշտպանեն և իրացնեն… միասին և հրատապ կարգով»: «Այս նոր Ընդհանուր մեկնաբանությունը կարևոր քայլ է դեպի ընկալում, որ Երկիր մոլորակի վրա յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի ապրելու մաքուր, առողջ և կայուն միջավայրում: Կառավարություններն այժմ պետք է հրատապ քայլեր ձեռնարկեն գլոբալ բնապահպանական ճգնաժամը լուծելու համար, որպեսզի կյանք տան այս ոգեշնչող խոսքերին», - նշել է Մարդու իրավունքների և շրջակա միջավայրի հարցերով ՄԱԿ-ի հատուկ զեկուցող Դեյվիդ Բոյդը (David Boyd): Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26-ը հստակեցնում է, որ պետությունները պատասխանատու են ոչ միայն երեխայի իրավունքները անմիջական վնասից պաշտպանելու, այլ նաև ապագայում նրանց իրավունքների կանխատեսելի ոտնահարումների համար՝ պայմանավորված պետությունների այսօրվա գործողություններով կամ անգործությամբ: Ավելին, այն ընդգծում է, որ պետությունները կարող են պատասխանատվության ենթարկվել ոչ միայն իրենց սահմաններում տեղի ունեցող բնապահպանական վնասների, այլ նաև իրենց սահմաններից դուրս շրջակա միջավայրի վնասների և կլիմայի փոփոխության վնասակար ազդեցության համար: Առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել անբարենպաստ իրավիճակներում հայտնված երեխաներին բաժին ընկնող անհամաչափ վնասներին:
Երեխայի իրավունքների կոնվենցիան վավերացրած 196 պետություններին կոչ է արվում անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել՝ ներառյալ ածուխի, նավթի և բնական գազի գործածության աստիճանական դադարեցումը և անցում կատարել դեպի վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներ, բարելավել օդի որակն ու ապահովել մաքուր ջրի հասանելիություն, փոխակերպել արդյունաբերական գյուղատնտեսությունն ու ձկնաբուծությունը՝ առողջ և կայուն պարեն արտադրելու և կենսաբազմազանությունը պաշտպանելու համար։
Terre des Hommes-ը` Կոմիտեի պաշտոնական գործընկերը Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի մշակման գործում, բազմաշերտ շահագրգիռ կողմերի հետ ղեկավարել է մի գործընթաց, որի ընթացքում առցանց խորհրդատվությունների միջոցով զգալիորեն ներգրավել է երեխաներին տեքստի ձևն ու բովանդակությունը մշակելու համար: Երեխայի իրավունքների պաշտպանության միջազգային կազմակերպությունը համակարգել է համաշխարհային/գլոբալ փորձագետների խորհրդատվական խումբը և 11-ից 17 տարեկան 12 երեխա -խորհրդատուների թիմի աշխատանքը՝ Կոմիտեին աջակցելու համար: Միավորված ազգերի կազմակերպության մանկական հիմնադրամը (ՅՈՒՆԻՍԵՖ), որպես Խորհրդատվական խմբի անդամ, տրամադրել է հետագա մասնագիտական փորձաքննություն և օգնել կարծիքներ հավաքագրել ամբողջ աշխարհի երեխաներից՝ որպես խորհրդատվական գործընթացի մաս:
Terre des Hommes-ը` Կոմիտեի պաշտոնական գործընկերը Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի մշակման գործում, ղեկավարել է գործընթացը տարատեսակ շահագրգիռ կողմերի հետ, այդ թվում առցանց խորհրդատվությունների միջոցով զգալիորեն ներգրավել է երեխաներին՝ տեքստի ձևն ու բովանդակությունը մշակելու համար: Երեխայի իրավունքների պաշտպանության միջազգային կազմակերպությունը համակարգել է գլոբալ փորձագետների խորհրդատվական խումբը և 11-ից 17 տարեկան 12 երեխա -խորհրդատուների թիմի աշխատանքը՝ Կոմիտեին աջակցելու համար: Միավորված ազգերի կազմակերպության մանկական հիմնադրամը (ՅՈՒՆԻՍԵՖ), որպես Խորհրդատվական խմբի անդամ, տրամադրել է հետագա մասնագիտական փորձաքննություն և օգնել կարծիքներ հավաքագրել ամբողջ աշխարհի երեխաներից՝ որպես խորհրդատվական գործընթացի մաս:
Երեխա-խորհրդատուներից մեկը՝ 17-ամյա Անիվան, որ կլիմայի և երեխայի իրավունքների գծով ակտիվիստ է Խաղաղօվկիանոսյան կղզիներից, նշում է. «Ինձ համար «Ընդհանուր մեկնաբանությունը» փոփոխություն է ենթադրում աշխարհի մակարդակով, որն անհրաժեշտ է հիմա, որպեսզի մենք կարողանանք առաջ շարժվել բնապահպանական խնդիրների դեմ պայքարում և գլոբալ քայլեր ձեռնարկել մեր և գալիք սերունդների համար մեր մոլորակը պաշտպանելու համար: Այն երեխաներին ավելի ամուր հիմք է տալիս միջազգային իրավունքի մեջ՝ պաշտպանելու մեր իրավունքները առողջ շրջակա միջավայր ունենալու համար: Համաշխարհային մասշտաբով մենք ավելի շատ գործողությունների ականատեսն ենք լինում մարդկանց կողմից շրջակա միջավայրը պաշտպանելու գործում Մարդու իրավունքների միջոցով, և ԸՄ26-ը դրա կարևոր բաղադրիչն է»: Թիվ 26 ընդհանուր մեկնաբանությունը օգնում է մեկնաբանել Փարիզի համաձայնագրով պետությունների պարտավորությունները՝ հարգելու, խթանելու և հաշվի առնելու երեխայի իրավունքների պարտավորությունները՝ կլիմայի փոփոխությանն ուղղված քայլեր ձեռնարկելիս: Այն նաև հստակեցնում է, որ երեխայի իրավունքների վրա ազդեցության գնահատում պետք է իրականացվի շրջակա միջավայրի հետ կապված բոլոր՝ օրենսդրական, քաղաքականության, ինչպես նաև նախագծերի, կանոնակարգերի, բյուջեի կամ այլ որոշումներ իրականացնելիս: Պետությունները պետք է պարբերաբար զեկուցեն ՄԱԿ-ի կոմիտեին երեխաների բնապահպանական իրավունքների պաշտպանության հարցում իրենց ձեռք բերած համապատասխան առաջընթացի մասին: «Կլիմայի ոլորտի ֆինանսավորումը և քաղաքականության հետ կապված որոշումները շարունակում են անտեսել երեխաների կարիքները», - նշում է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի երեխաների իրավունքների պաշտպանության և կլիմայական գործողությունների գծով հատուկ խորհրդական Պալոմա Էսկուդերոն (Paloma Escudero): «Իրերի այս դրությունը պետք է փոխվի: Ընդհանուր մեկնաբանությունը պետություններին ուղղված հրատապ կոչ է՝ առաջնահերթ ուշադրություն դարձնել գործողություններին՝ կլիմայի փոփոխության հետևանքով ազդված մանկության բոլոր ոլորտներում, ինչպիսիք են երեխայի կրթության իրավունքը, անվտանգ ջուր և առողջ միջավայր ունենալու իրավունքները: Կլիմայական ճգնաժամը երեխաների իրավունքների ճգնաժամ է։ Յուրաքանչյուր կառավարություն պարտավոր է պաշտպանել յուրաքանչյուր երեխայի իրավունքները մոլորակի յուրաքանչյուր անկյունում, հատկապես այն տղաների և աղջիկների, որոնց երկրներն ամենաքիչն են ազդեցություն ունեցել խնդրի գոյացման գործում, բայց առերեսվում են ամենավտանգավոր ջրհեղեղներին, երաշտներին, փոթորիկներին և տապին»: Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26-ը հասանելի է այստեղ՝ https://tinyurl.com/s5zk3kfv
Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի երեխայակենտրոն տարբերակները կհրապարակվեն 2023 թվականի սեպտեմբերի 18-ին Ժնևում՝ Կոմիտեի առաջիկա նիստի ժամանակ ՝ որպես Ընդհանուր մեկնաբանության պաշտոնական մեկնարկի մաս:
Այս Կոնվենցիան, որ մշակվել է 1989 թվականին և վավերացվել 196 պետությունների կողմից, սահմանում է երեխայի համընդհանուր իրավունքները, ինչպիսիք են կյանքի, կյանքի պահպանման, զարգացման և առողջության իրավունքները: Ընդհանուր մեկնաբանությունն, իր հերթին, իրավական ուղեցույց է տրամադրում այն մասին, թե ինչ են ենթադրում այս իրավունքները օրենսդրության որոշակի թեմաների կամ ոլորտների համար: Նոր հրապարակված «Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26 երեխայի իրավունքների և շրջակա միջավայրի վերաբերյալ. հատուկ շեշտադրում կլիմայի փոփոխությանը», հստակորեն անդրադառնում է ստեղծված արտակարգ իրավիճակին կլիմայի ոլորտում, կենսաբազմազանության քայքայմանը և համատարած աղտոտմանը՝ նախանշելով հակաքայլեր՝ պաշտպանելու երեխաների կյանքն ու կյանքի հեռանկարները: Միավորված ազգերի կազմակերպության Երեխայի իրավունքների կոմիտեի անդամ Ֆիլիպ Ժաֆեն (Philip Jaffé) նշում է. «Ամբողջ աշխարհում երեխաներն են առաջնորդում կլիմայական փոփոխությունների դեմ պայքարը՝ կոչ անելով իրենց կառավարություններին և կորպորացիաներին՝ քայլեր ձեռնարկել մոլորակի և իրենց ապագայի պաշտպանության համար: Երեխայի իրավունքների կոմիտեն իր թիվ 26 ընդհանուր մեկնաբանությամբ ոչ միայն ականջալուր է լինում այս կոչին ու բազմապատկում երեխաների ձայնը, այլև հստակ սահմանում է երեխայի իրավունքները շրջակա միջավայրի հետ կապված, որոնք անդամ պետությունները պետք է հարգեն, պաշտպանեն և իրացնեն… միասին և հրատապ կարգով»: «Այս նոր Ընդհանուր մեկնաբանությունը կարևոր քայլ է դեպի ընկալում, որ Երկիր մոլորակի վրա յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի ապրելու մաքուր, առողջ և կայուն միջավայրում: Կառավարություններն այժմ պետք է հրատապ քայլեր ձեռնարկեն գլոբալ բնապահպանական ճգնաժամը լուծելու համար, որպեսզի կյանք տան այս ոգեշնչող խոսքերին», - նշել է Մարդու իրավունքների և շրջակա միջավայրի հարցերով ՄԱԿ-ի հատուկ զեկուցող Դեյվիդ Բոյդը (David Boyd): Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26-ը հստակեցնում է, որ պետությունները պատասխանատու են ոչ միայն երեխայի իրավունքները անմիջական վնասից պաշտպանելու, այլ նաև ապագայում նրանց իրավունքների կանխատեսելի ոտնահարումների համար՝ պայմանավորված պետությունների այսօրվա գործողություններով կամ անգործությամբ: Ավելին, այն ընդգծում է, որ պետությունները կարող են պատասխանատվության ենթարկվել ոչ միայն իրենց սահմաններում տեղի ունեցող բնապահպանական վնասների, այլ նաև իրենց սահմաններից դուրս շրջակա միջավայրի վնասների և կլիմայի փոփոխության վնասակար ազդեցության համար: Առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել անբարենպաստ իրավիճակներում հայտնված երեխաներին բաժին ընկնող անհամաչափ վնասներին:
Երեխայի իրավունքների կոնվենցիան վավերացրած 196 պետություններին կոչ է արվում անհապաղ միջոցներ ձեռնարկել՝ ներառյալ ածուխի, նավթի և բնական գազի գործածության աստիճանական դադարեցումը և անցում կատարել դեպի վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներ, բարելավել օդի որակն ու ապահովել մաքուր ջրի հասանելիություն, փոխակերպել արդյունաբերական գյուղատնտեսությունն ու ձկնաբուծությունը՝ առողջ և կայուն պարեն արտադրելու և կենսաբազմազանությունը պաշտպանելու համար։
Terre des Hommes-ը` Կոմիտեի պաշտոնական գործընկերը Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի մշակման գործում, բազմաշերտ շահագրգիռ կողմերի հետ ղեկավարել է մի գործընթաց, որի ընթացքում առցանց խորհրդատվությունների միջոցով զգալիորեն ներգրավել է երեխաներին տեքստի ձևն ու բովանդակությունը մշակելու համար: Երեխայի իրավունքների պաշտպանության միջազգային կազմակերպությունը համակարգել է համաշխարհային/գլոբալ փորձագետների խորհրդատվական խումբը և 11-ից 17 տարեկան 12 երեխա -խորհրդատուների թիմի աշխատանքը՝ Կոմիտեին աջակցելու համար: Միավորված ազգերի կազմակերպության մանկական հիմնադրամը (ՅՈՒՆԻՍԵՖ), որպես Խորհրդատվական խմբի անդամ, տրամադրել է հետագա մասնագիտական փորձաքննություն և օգնել կարծիքներ հավաքագրել ամբողջ աշխարհի երեխաներից՝ որպես խորհրդատվական գործընթացի մաս:
Terre des Hommes-ը` Կոմիտեի պաշտոնական գործընկերը Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի մշակման գործում, ղեկավարել է գործընթացը տարատեսակ շահագրգիռ կողմերի հետ, այդ թվում առցանց խորհրդատվությունների միջոցով զգալիորեն ներգրավել է երեխաներին՝ տեքստի ձևն ու բովանդակությունը մշակելու համար: Երեխայի իրավունքների պաշտպանության միջազգային կազմակերպությունը համակարգել է գլոբալ փորձագետների խորհրդատվական խումբը և 11-ից 17 տարեկան 12 երեխա -խորհրդատուների թիմի աշխատանքը՝ Կոմիտեին աջակցելու համար: Միավորված ազգերի կազմակերպության մանկական հիմնադրամը (ՅՈՒՆԻՍԵՖ), որպես Խորհրդատվական խմբի անդամ, տրամադրել է հետագա մասնագիտական փորձաքննություն և օգնել կարծիքներ հավաքագրել ամբողջ աշխարհի երեխաներից՝ որպես խորհրդատվական գործընթացի մաս:
Երեխա-խորհրդատուներից մեկը՝ 17-ամյա Անիվան, որ կլիմայի և երեխայի իրավունքների գծով ակտիվիստ է Խաղաղօվկիանոսյան կղզիներից, նշում է. «Ինձ համար «Ընդհանուր մեկնաբանությունը» փոփոխություն է ենթադրում աշխարհի մակարդակով, որն անհրաժեշտ է հիմա, որպեսզի մենք կարողանանք առաջ շարժվել բնապահպանական խնդիրների դեմ պայքարում և գլոբալ քայլեր ձեռնարկել մեր և գալիք սերունդների համար մեր մոլորակը պաշտպանելու համար: Այն երեխաներին ավելի ամուր հիմք է տալիս միջազգային իրավունքի մեջ՝ պաշտպանելու մեր իրավունքները առողջ շրջակա միջավայր ունենալու համար: Համաշխարհային մասշտաբով մենք ավելի շատ գործողությունների ականատեսն ենք լինում մարդկանց կողմից շրջակա միջավայրը պաշտպանելու գործում Մարդու իրավունքների միջոցով, և ԸՄ26-ը դրա կարևոր բաղադրիչն է»: Թիվ 26 ընդհանուր մեկնաբանությունը օգնում է մեկնաբանել Փարիզի համաձայնագրով պետությունների պարտավորությունները՝ հարգելու, խթանելու և հաշվի առնելու երեխայի իրավունքների պարտավորությունները՝ կլիմայի փոփոխությանն ուղղված քայլեր ձեռնարկելիս: Այն նաև հստակեցնում է, որ երեխայի իրավունքների վրա ազդեցության գնահատում պետք է իրականացվի շրջակա միջավայրի հետ կապված բոլոր՝ օրենսդրական, քաղաքականության, ինչպես նաև նախագծերի, կանոնակարգերի, բյուջեի կամ այլ որոշումներ իրականացնելիս: Պետությունները պետք է պարբերաբար զեկուցեն ՄԱԿ-ի կոմիտեին երեխաների բնապահպանական իրավունքների պաշտպանության հարցում իրենց ձեռք բերած համապատասխան առաջընթացի մասին: «Կլիմայի ոլորտի ֆինանսավորումը և քաղաքականության հետ կապված որոշումները շարունակում են անտեսել երեխաների կարիքները», - նշում է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի երեխաների իրավունքների պաշտպանության և կլիմայական գործողությունների գծով հատուկ խորհրդական Պալոմա Էսկուդերոն (Paloma Escudero): «Իրերի այս դրությունը պետք է փոխվի: Ընդհանուր մեկնաբանությունը պետություններին ուղղված հրատապ կոչ է՝ առաջնահերթ ուշադրություն դարձնել գործողություններին՝ կլիմայի փոփոխության հետևանքով ազդված մանկության բոլոր ոլորտներում, ինչպիսիք են երեխայի կրթության իրավունքը, անվտանգ ջուր և առողջ միջավայր ունենալու իրավունքները: Կլիմայական ճգնաժամը երեխաների իրավունքների ճգնաժամ է։ Յուրաքանչյուր կառավարություն պարտավոր է պաշտպանել յուրաքանչյուր երեխայի իրավունքները մոլորակի յուրաքանչյուր անկյունում, հատկապես այն տղաների և աղջիկների, որոնց երկրներն ամենաքիչն են ազդեցություն ունեցել խնդրի գոյացման գործում, բայց առերեսվում են ամենավտանգավոր ջրհեղեղներին, երաշտներին, փոթորիկներին և տապին»: Ընդհանուր մեկնաբանություն թիվ 26-ը հասանելի է այստեղ՝ https://tinyurl.com/s5zk3kfv
Ընդհանուր մեկնաբանության թիվ 26-ի երեխայակենտրոն տարբերակները կհրապարակվեն 2023 թվականի սեպտեմբերի 18-ին Ժնևում՝ Կոմիտեի առաջիկա նիստի ժամանակ ՝ որպես Ընդհանուր մեկնաբանության պաշտոնական մեկնարկի մաս:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
02 օգոստոսի 2023
ՅՈւՆԻՍԵՖ-ի և Եվրոպական միության աջակցությամբ սահմանամերձ Դովեղ գյուղում նախակրթարան է հիմնվել
ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի (ԿԳՆ), Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարությունների, Տավուշի մարզային իշխանությունների և այլ գործընկերների հետ համակարգմամբ և Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ՝ ՅՈւՆԻՍԵՖ-ը նոր նախակրթարան է հիմնել Նոյեմբերյան խոշորացված համայնքի Դովեղ բնակավայրում: Հայ-ադրբեջանական սահմանի մոտ տեղակայված լինելով՝ Դովեղում են ապրում 502 մեծահասակներ և 145 երեխա: Այստեղ 3-5 տարեկան երեխաները երբևէ նախակրթարան չեն հաճախել:
«Կյանքի առաջին տարիները շատ կարևոր են երեխայի զարգացման համար: Վաղ ուսումնառություն ստանալն անմիջականորեն բարելավում է նրանց սոցիալական, էմոցիոնալ և ճանաչողական հմտությունները, նախապատրաստում է դպրոց գնալուն և նվազեցնում սոցիալապես ապահով և խոցելի երեխաների միջև պատնեշը: Բացի այդ, այն նաև երկարաժամկետ առումով օգուտ է տալիս հասարակությանը՝ թույլ տալով երեխաներին օգտագործել հետագայում իրենց ողջ ներուժը և ակտիվ մասնակցել իրենց համայնքների սոցիալական, քաղաքացիական և տնտեսական կյանքին: Կյանքի ամենակարևոր հմտությունները նախևառաջ նախակրթարանում ենք ձեռք բերում», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Այսօրվանից Դովեղում 18 երեխա վաղ ուսումնառություն ստանալու հնարավորություն կունենա, իսկ տարվա ավարտին ավելի շատ երեխաներ կներգրավվեն: Համայնքի վարչական շենքի 2-րդ հարկում գտնվող նախակրթարանն ունի ամբողջովին վերանորոգված և կահավորված նախասրահ, երկու խաղասենյակ և երկու առանձին սանհանգույց, ինչպես նաև խոհանոց: Այն նաև ապահովված է արևային ֆոտովոլտային համակարգով, ունի դիդակտիկ նյութերի և խաղալիքների լայն տեսականի, ինչպես նաև` առաջին բուժօգնության համար անհրաժեշտ պարագաներ: «Քայլ առ քայլ» բարեգործական հիմնադրամի հետ համատեղ` ՅՈւՆԻՍԵՖ-ը համայնքի երեք կանանց զինել է նախադպրոցական ծառայություններ մատուցելու գիտելիքներով ու հմտություններով: Նախակրթարանը նաև նորակառույց փոքրիկ խաղահրապարակ ունի:
«Վաղ մանկական ուսումնառությունը նախապայման է՝ ապահովելու, որ բոլոր երեխաները կարողանան օգտվել սովորելու և զարգանալու իրենց իրավունքից: Կրթական աղքատության արմատները և այն, թե ինչու են մեր օրերում երեխաները դժվարանում հիմնարար ուսուցման հմտություններ ձեռք բերելու հարցում, սկսվում են վաղ մանկական ուսումնառության ծառայությունների բացակայությունից՝ երեխաներին դպրոցին նախապատրաստելու համար: Սա է պատճառը, որ մենք պետք է ներդրումներ կատարենք նախադպրոցական կրթության մանկավարժների, որակի չափանիշների, վերապատրաստման և զարգացման, նրանց աշխատանքային պայմանների և կարիերայի առաջընթացի համար»,- նշել է «Քայլ առ քայլ» բարեգործական հիմնադրամի ներկայացուցիչ Աշխեն Գյուրջյանը:
Գործընկերների հետ միասին՝ անցած երեք տարիներին ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը հիմնել է 17 նախակրթարան Լոռու, Տավուշի, Սյունիքի, Շիրակի և Գեղարքունիքի մարզերում՝ համաձայն ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության հետ համատեղ մշակված այլընտրանքային մոդելի: Մինչ 2023 թվականի ավարտը ևս 8 նախակրթարանի ստեղծման աշխատանքներ ավարտին կհասցվեն՝ ապահովելով հեռավոր գյուղական բնակավայրերի երեխաների ուսումնառության արդար մեկնարկը։ Մոդելն ապացուցել է, որ այն ոչ միայն ծախսարդյունավետ է, այլև կայուն, քանի որ համայնքները պարտավորվում են տրամադրել դաստիարակների աշխատավարձն ու կենտրոնի ընթացիկ ծախսերը, իսկ դաստիարակները շարունակում են մասնագիտական զարգացման աջակցություն ստանալ խոշորացված համայնքի մեծ մանկապարտեզից: Այս մոդելը նպաստում է ՀՀ կառավարության ծրագրին՝ ընդլայնել վաղ ուսումնառության ծառայությունների ծածկույթը ողջ երկրում:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
10 հուլիսի 2023
Բնակչության համաշխարհային օրը Ջիլ գյուղում՝ կարևորելով հավասար մասնակցությունը հանուն համայնքի զարգացման
Միջոցառումը կմեկնարկի «Հաշմանդամություն ունեցող 50 կանայք, որ փոխեցին աշխարհը» գրքի շնորհանդեսով։ Այս ազդեցիկ հավաքածուն ներկայացնում է հաշմանդամություն ունեցող կանանց՝ այդ թվում մերազնյա, ուշագրավ ձեռքբերումներն ու ներդրումները՝ վկայելով նրանց աննկուն ոգու և ուժի մասին:
Ակնկալվում է, որ միջոցառման հյուրերի թվում կլինեն ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարար Նարեկ Մկրտչյանը, ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարար Ժաննա Անդրեասյանը, ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի մշտական համակարգողի պաշտոնակատար Նիլս Սքոթը, ՄԱԲՀ հայաստանյան գրասենյակի ղեկավար Ծովինար Հարությունյանը, Գեղարքունիքի մարզպետ Կարեն Սարգսյանը, Հայաստանում Եվրոպական միության պատվիրակության միջազգային օգնության (համագործակցության) պատասխանատու Բրունո Մոնտարիոլը։
Շնորհանդեսից հետո գրքերի հավաքածուներ կնվիրաբերվեն Ջիլ, Ծափաթաղ և Արտանիշ գյուղերի դպրոցական գրադարաններին՝ հարստացնելով աշակերտների կրթական ռեսուրսները և խթանելով կարդալու և սովորելու մշակույթը:
Միջոցառմանը կանցկացվի նաև «Սպորտլանդիա» մրցույթ Ջիլ, Ծափաթաղ և Արտանիշ գյուղերի թիմերի միջև՝ Ջիլի նորակառույց դպրոցի շենքի հարևանությամբ գտնվող խաղահրապարակում: Օրը կամփոփվի մրցանակաբաշխությամբ՝ գնահատելով մասնակիցների ելույթները։
Այս տոնակատարության միջոցով ՄԱԲՀ-ն, ԵՄ-ն ու ՄԱԿ-ը ձգտում են ոգեշնչել դրական փոփոխություններ, հզորացնել անհատներին և նպաստել ավելի ներառական և արդար հասարակության ձևավորմանը:
Միջոցառումը կազմակերպվում է «Պտղի սեռով պայմանավորված խտրական ընտրության և հարակից վնասակար գործելակերպերի կանխարգելումը Հարավային Կովկասում. աջակցություն տարածաշրջանային, ազգային և Հարավ-Հարավ նախաձեռնություններին» ծրագրի շրջանակներում, որը ֆինանսավորվում է Եվրոպական միության և ՄԱԿ-ի Բնակչության հիմնադրամի կողմից:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
30 հունիսի 2023
Ուսուցիչները և աշակերտները բնապահպանության թեմայով նախագծեր են իրականացնում Հայաստանի 6 մարզում
Ավստրիական զարգացման գործակալության աջակցությամբ և ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության հետ համատեղ իրականացվող նախաձեռնության նպատակը 7-11-րդ դասարանների ուսուցիչներին նախագծային ուսուցման և կլիմայի փոփոխության հիմնախնդիրների վերաբերյալ գիտելիքներով վերազինելն էր՝ Տավուշի, Սյունիքի, Գեղարքունիքի, Լոռու, Շիրակի և Վայոց ձորի համայնքներում ծառացած բնապահպանական խնդիրների լուծման նպատակով։
«Բնապահպանական խնդիրների և կլիմայի փոփոխության մասին ավելի ու ավելի իրազեկ լինելը չափազանց կարևոր է։ Կլիմայի փոփոխությունը դեռևս կարող է ընկալվել որպես հեռավոր ապագայի խնդիր, բայց այն շատ իրական է և արդեն շոշափելի շատ առումներով: Ոչ ոք ավելի շատ չի տուժում փոփոխվող կլիմայից և դրա հետևանքներից,որքան երեխաները և դեռահասները, այդ իսկ պատճառով շատ կարևոր է նրանց ներգրավել կլիմայի փոփոխման մեղմման գործողություններում: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ողջունում է ՀՀ կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կարևոր որոշումը՝ կանաչ կրթությունը կրթության պետական զարգացման ծրագրում մինչև 2030 թվականը ներառելու և կլիմայի փոփոխությունն ու կանաչ հմտությունները պետական կրթական ծրագրում որպես միջառարկայական թեմա ներառելու մասին», - նշել է, Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցչի տեղակալ Սիլվիա Մեստրոնին:
Ծրագրի շրջանակում 6 մարզի 272 բնակավայրից շուրջ 376 ուսուցիչ ակտիվ մասնակցեցին հատուկ իրենց համար մշակված դասընթացների՝ նախագծային ուսուցման մեթոդների բովանդակության և կառուցվածքի մասին առավել խոր պատկերացում կազմելու նպատակով։ 5 ամսվա հագեցած առցանց և դեմ առ դեմ վերապատրաստումների ընթացքում ուսուցիչներին հաջողվեց խորապես յուրացնել նախագծային ուսուցման քայլերը և, ի հայտ բերելով սեփական գաղափարները, աշակերտների հետ աշխատել դրանց զարգացման ուղղությամբ։ Արդյունքում փորձառու մենթորների առաջնորդությամբ ուսուցիչները հաջողությամբ կիրառեցին ձեռք բերած գիտելիքները և 2015 աշակերտների ներգրավեցին իրենց տարածաշրջանին բնորոշ 275 բնապահպանական նախագծերի իրականացման գործընթացում։
««Այբ» կրթական հիմնադրամում մենք շարունակաբար նախագծում, տեղայնացնում և իրականացնում ենք աշխարհի լավագույն ուսուցման մոտեցումները՝ խորապես հավատարիմ մնալով մեր երկրում բարձրորակ կրթություն տարածելու մեր առաքելությանը: «Այբ»-ը նախագծային ուսուցման բացառիկ փորձ ունի։ 2015 թվականից այն բարձր արդյունավետությամբ կիրառվում է «Այբ» դպրոցում և «Այբ հիբրիդային կրթություն» ծրագրի առանցքային բաղադրիչներից մեկն է: Ես հավատացած եմ, որ ուսուցիչներին գիտելիքով զինելը կհանգեցնի նրանց շարունակական զարգացմանը, կօգնի նրանց ձևավորելու նոր մտածելակերպ և յուրացնելու նոր մոտեցումներ։ Հիմա ավելի քան վստահ եմ, որ ձեռք բերած հմտություններն ու փորձը կօգնեն նրանց սեպտեմբերին կրթական նոր չափորոշիչների ներդրման հարցում», - նշել է «Այբ» կրթական հիմնադրամի գործադիր տնօրեն Սոնա Կոշեցյանը։
Փակման արարողության ժամանակ և՛ ուսուցիչները, և՛ աշակերտները ցուցադրեցին իրենց նախագծային աշխատանքի արդյունքները։ Նախագծերը վերաբերում էին տարատեսակ բնապահպանական խնդիրների, ինչպիսիք են թափոնների տեսակավորումն ու վերամշակումը, անտառահատումները, հանքարդյունաբերության արտանետումների վնասակար ազդեցությունները և այլն։
«Անտառահատումները շատ լուրջ խնդիր են մեր գյուղի համար։ Հատկապես այս տարի դրա ծավալներն է՛լ ավելի են մեծանում՝ շոշափելի բացասական ազդեցություն ունենալով շրջակա միջավայրի վրա։ Հետագա վնասները կանխելու համար մենք աշակերտների հետ միասին նախագիծ ենք մշակել՝ դպրոցի մոտ այգի ունենալու նպատակով»,- նշել է Սյունիքի մարզի Դարբաս գյուղի ուսուցիչ Տիգրան Հովսեփյանը։
Նույն խնդրի շուրջ աշխատող մեկ այլ թիմ՝ Նահապետավան գյուղից (Շիրակի մարզ) դպրոցի հարակից տարածքում տնկել է 100 ծառ։
«Մեր նպատակն էր լուծել օդի աղտոտվածության խնդիրը, որի պատճառը քաղաքում այրված աղբի ծուխն է։ Որպես լուծում մենք առաջ բերեցինք կարգավորման մի քանի ուղիներ՝ առաջարկելով թափոնների տեսակավորման և վերամշակման ժամանակակից եղանակներ: 15 ուսանողների հետ միասին աշխատել ենք երեք հիմնական ուղղություններով՝ խնդրի ուսումնասիրություն, դրա մասին իրազեկվածության մակարդակի բարձրացում և լուծումների առաջարկում։ Մենք նաև մի քանի դասընթաց կազմակերպեցինք Եղեգնաձորի որոշ բնակիչների և մեր դպրոցի աշակերտների համար՝ ցույց տալով թափոններն այրելու փոխարեն դրանց օգտագործման այլ եղանակներ: Օրինակ, թղթե թափոնների օգտագործմամբ մենք պատրաստել ենք աղբամաններ և տեղադրել դրանք դպրոցում: Նախագիծն ինքնին մեծ ազդեցություն ունեցավ մեզ վրա։ Հիմա մենք իրերին այլ կերպ ենք նայում և հստակ գիտենք, որ պատասխանատվություն են կրում այն միջավայրի համար, որում ապրում ենք»,- պատմեցին Եղեգնաձորի թիվ 2 հիմնական դպրոցի աշակերտները։
1 of 5
Վերջին հրատարակությունները
1 / 11
Ռեսուրսներ
06 սեպտեմբերի 2023
Ռեսուրսներ
15 օգոստոսի 2023
Ռեսուրսներ
26 մայիսի 2023
Ռեսուրսներ
20 մարտի 2023
1 / 11