Վերջին հրապարակումները
Պատմություն
24 հունվարի 2023
Դիմակայուն համայնքներ՝ ավելի առողջ եվ բարեկեցիկ կյանքի համար․ ՊՀԾ հայաստանյան գրասենյակի տնօրենի պաշտոնակատարը եվ ԱՄՆ ՄԶԳ տարածաշրջանային մարդասիրական հարցերով խորհրդականը այցելել են Գեղարքունիքի մարզ
Ավելին
Պատմություն
18 հունվարի 2023
Հայաստանի Հանրապետությունը ստորագրում է երեխաների, երիտասարդների և կլիմայի գործողությունների մասին միջկառավարական հռչակագիր
Ավելին
Պատմություն
30 դեկտեմբերի 2022
ԱՀԿ-ն աջակցում է Հայաստանին` համավարակի և հակամարտության պատճառով առաջացած վերականգնողական կարիքների հասցեագրման գործում
Ավելին
Վերջին հրապարակումները
Կայուն զարգացման նպատակները Հայաստանում
Կայուն զարգացման նպատակները համաշխարհային կոչ են՝ վերացնելու աղքատությունը, պաշտպանելու շրջակա միջավայրը և կլիման, ինչպես նաև՝ ապահովելու, որ աշխարհում բոլոր մարդիկ ապրեն խաղաղ և բարեկեցիկ կյանքով։ Ստորև ներկայացված են այն նպատակները, որոնց ուղղությամբ Հայաստանում ՄԱԿ-ի թիմն աշխատում է՝
Պատմություն
30 դեկտեմբերի 2022
ԱՀԿ-ն աջակցում է Հայաստանին` համավարակի և հակամարտության պատճառով առաջացած վերականգնողական կարիքների հասցեագրման գործում
ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանային գրասենյակն աջակցում է Հայաստանին վերականգնողական ոլորտի և աջակցող տեխնոլոգիաների ազգային ռազմավարական գործողությունների պլանի մշակման գործընթացում։ COVID-19-ով և 2020թ․-ի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությամբ պայմանավորված՝ վերջին տարիներին կտրուկ աճել է վերականգնողական ծառայությունների կարիքը։ Աջակցող տեխնոլոգիաների միջոցով վերականգնումը ծախսերի տեսանկյունից հաճախ առավել արդյունավետ է և օգնում է հասնել ու պահպանել հիվանդի բուժման լավագույն արդյունքը։
Ըստ ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանի վերջին զեկույցի՝ Հայաստանում բնակչության ավելի քան 40%-ի առողջական վիճակը ենթադրում է վերականգնողական խնամքի անհրաժեշտություն։ Անձը կարող է օգտվել վերականգնողական խնամքի հնարավորությունից, երբ ծերության կամ առողջական վիճակի պատճառով առօրյա ֆիզիկական, մտավոր և սոցիալական գործունեության մեջ ունի սահմանափակումներ։ Վերականգնողական ծառայությունները աջակցում են օպտիմալ գործունեությանը, կյանքի որակի բարելավմանը, արտադրողականության բարձրացմանը և առավելագույնի են հասցնում բժշկական այլ միջամտությունների արդյունավետությունը և ազդեցությունը։
Վերջին երկու տարվա ընթացքում ԱՀԿ-ն աջակցել է Հայաստանի ջանքերին՝ բոլոր տեսանկյուններից ամրապնդելու վերականգնողական ծառայությունները և աջակցող տեխնոլոգիաները։ Սերտորեն համագործակցելով ՀՀ առողջապահության նախարարության հետ՝ ԱՀԿ-ն տրամադրել է տեխնիկական աջակցություն երկրում վերականգնողական իրավիճակի գնահատման գործում՝ ներառյալ չբավարարված կարիքները, ինչպես նաև արտակարգ իրավիճակներին արձագանքելու կարողությունը։
Ազգային ռազմավարական գործողությունների պլան
«Բժշկական ծառայություններին հասանելիության ապահովումը ներառում է նաև վերականգնողական ծառայություններին հասանելիությունը»,- ասել է Առողջապահության փոխնախարար Արմեն Նազարյանը։ «Հայաստանի ներկայիս վերականգնողական համակարգը բավական մրցունակ է և զարգացման ներուժ ունի։ Առողջապահության նախարարությունը աշխատում է ապահովել վերականգնողական ծառայությունների հասանելիությունը երկրի ներսում նաև մարզային մակարդակով։ Մենք բարձր ենք գնահատում ԱՀԿ-ի հանձնառությունը՝ աջակցելու Հայաստանում վերականգնողական ծառայությունների զարգացման և մարզային հասանելիության ապահովման պետական ծրագրերին»։
ԱՀԿ փորձագիտական թիմը վերջերս այցելեց Հայաստան՝ գնահատելու վերականգնողական ոլորտի իրավիճակը՝ կիրառելով վերականգնողական իրավիճակի համակարգային գնահատման ԱՀԿ ստանդարտացված գործիքը (”STARS”)։ Փորձագիտական թիմն այցելեց վերականգնողական ծառայություններ մատուցող առողջապահական հաստատություններ և աջակցող միջոցներ տրամադրող ընկերություններ, հանդիպումներ և ֆոկուս-խմբային քննարկումներ անցկացրեց կառավարության, մասնագիտական ասոցիացիաների, կրթական հաստատությունների, միջազգային գործընկերների և վերականգնողական ծառայություններից օգտվող անձանց հետ։
Գնահատման նախնական արդյունքները և առաջարկությունները մանրամասն քննարկվել են Առողջապահության նախարարության հետ և ներկայացվել միջոլորտային աշխատաժողովում: Կարիքների համապարփակ գնահատման արդյունքները կօգտագործվեն Հայաստանում վերականգնողական ոլորտի և աջակցող տեխնոլոգիաների հետագա զարգացման համար և նոր ազգային ռազմավարական գործողությունների պլանի հիմք կհանդիսանան։
Նախապատմություն
Հայաստանն ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանի 6 երկրներից մեկն է, որին ներկայումս աջակցում է ԱՄՆ ՄԶԳ-ն վերականգնման և աջակցող տեխնոլոգիաների հնգամյա ծրագրի շրջանակներում։ Ծրագրի նպատակն է ստեղծել արդյունավետ վերականգնողական ցանցեր լայնորեն տարածել վերականգնողական ոլորտի քաղաքականությանն առնչվող տեղեկատվությունը, ընդլայնել որակյալ վերականգնողական ծառայությունների մատուցման ծավալը և նպաստել Առողջապահության նախարարության կառավարման ու պլանավորման զորեղացմանը՝ շեշտը դնելով աշխատուժի որակի լավարկման վրա։
1 of 5

Պատմություն
24 դեկտեմբերի 2022
ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագիրն ու «Երեմյան Փրոջեքթս»-ը կհամագործացեն «Կաթ դպրոցներում» ծրագրի շրջանակում
ՊՀԾ-ն, համագործակցելով «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության հետ, «Կաթ դպրոցներում» փորձնական ծրագիրն իրականացնելու է Վայոց ձորի մարզում 2023թ-ի հունվար-դեկտեմբեր ժամանակահատվածում: Ծրագրում ընդգրկված են Ջերմուկի Գորկու անվան թիվ 1 և Եղեգնաձորի թիվ 1 դպրոցները, որոնց 5-8-րդ դասարանների մոտ 350 աշակերտ տարվա ընթացքում առավոտյան ստանալու են մեկ բաժակ կաթ՝ օրն ավելի առողջ սկսելու համար։
«Պարենի համաշխարհային ծրագիրը գնահատում է այս կարևոր գործընկերությունը «Երեմյան Փրոջեքթսի» հետ՝ ուղղված Հայաստանում սննդի և վարքագծի փոփոխության հիմնախնդիրներին: Հանրային-մասնավոր համագործակցության և Ընկերության կորպորատիվ սոցիալական պատասխանատվության շնորհիվ մենք հնարավորություն ենք տալիս Հայաստանի երեխաներին ձևավորել առողջ սննդային սովորություններ և բարելավել սովորելու կարողությունները», - նշում է ՄԱԿ-ի ՊՀԾ-ի հայաստանյան գրասենյակի տնօրենի պաշտոնակատար Նաննա Սկաուն։
Ծրագրի ավարտին ՊՀԾ-ն գնահատելու է երեխաների վարքագծային փոփոխությունները կաթի սպառման աճի և քաղցր ըմպելիքների սպառման նվազեցման ցուցանիշների հիման վրա։
Կաթը դպրոցներին անվճար կմատակարարի «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերությունը, որը 2019 թվականից մեկնարկել և հաջողությամբ իրագործում է գյուղատնտեսական նախագծեր՝ հիմնված փակ ցիկլով «Սերմից՝ սեղան» մոտեցման վրա։ «Սերմից՝ սեղան» մոտեցումը ՊՀԾ ազգային պարենային ապահովության ռազմավարության առաջնային բաղադրիչներից մեկն է։
«Մենք մեր գյուղատնտեսական գործունեության առաջին իսկ օրվանից հանրային իրազեկման արշավներ ենք իրականացրել՝ փորձելով ձևավորել կաթի սպառման նոր մշակույթ։ Չնայած շատերը գիտեն կաթի օգտակար հատկանիշների մասին, բայց կաթը մեր սնվելու մշակույթի մաս, ավաղ, այսօր չի կազմում։ Ուրախ եմ, որ մեր գործընկեր՝ ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագրի հետ մենք կիսում ենք միևնույն տեսլականը Հայաստանում երեխաների և մեծահասակների շրջանում կաթի՝ որպես առողջ ըմպելիքի օգտագործումը խթանելու առումով։ «Կաթ դպրոցերում» նախագիծը շատ ողջունելի է կաթ ըմպելու դրական սովորությունների ձևավորման և վարքագծի փոփոխությունների տեսնակյունից։ Մենք պատրաստակամ ենք աջակցելու այս փորձնական ծրագրի կայացմանն ու հուսանք, որ այն հաջող և վարակիչ օրինակ կլինի, և կաթը ինչպես դպրոցական, այնպես էլ առօրյա սննդակարգի մաս կդառնա», - նշում է «Երեմյան Փրոջեքթս» ընկերության գլխավոր տնօրեն Դավիթ Երեմյանը։
«Կաթը դպրոցներում» ծրագիրն ուղեկցվելու է «Կաթը սեր է, ուժ և առողջություն» կարգախոսով հանրային արշավով, որի նպատակն է Հայաստանում երեխաների և մեծահասակների շրջանում խթանել կաթի օգտագործումը որպես առողջ նախաճաշի մաս, երեխաների շրջանում նվազեցնել անառողջ ըմպելիքների օգտագործումը, ինչպիսիք են քաղցր թեյը, բարձր շաքարայնությամբ հյութերը, զովացուցիչ և էներգետիկ ըմպելիքները, կաթի նկատմամբ ստեղծել պահանջարկ և այն դիրքավորել ոչ միայն որպես առողջարար ըմպելիք, այլև որպես ընտրություն առողջ ապրելակերպի համար:
«Կաթ դպրոցներում» ծրագրի հիմնավորումն այն է, որ զարգացման կարևոր ժամանակահատվածում երեխաների կողմից կաթի օգտագործումը նպաստում է նրանց աճին և սնուցմանը, ստեղծում կաթի օգտագործման հետ կապված դրական սովորություններ, նվազեցնում առավոտյան քաղցի զգացումը դպրոցական սննդից առաջ, ինչն էլ իր հերթին բարելավում է դասապրոցեսում կենտրոնացումն ու նվազեցնում անառողջ խորտիկներ ուտելու ցանկությունը։
1 of 5
Պատմություն
10 դեկտեմբերի 2022
Ամփոփելով COP27 -ը. Շրջակա միջավայրի նախարարությունը և ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակը նախանշել են համագործակցության հետագա ուղիները
ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարության և ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի համագործակցությամբ կայացել է ամփոփիչ աշխատաժողով՝ քննարկելու 2022 թ. նոյեմբերի 6-ից նոյեմբերի 20-ը Շարմ Էլ Շեյխում անցկացված ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության մասին շրջանակային կոնվենցիայի կողմերի 27-րդ համաժողովի (COP27) արդյունքներն ու հիմնական միջոցառումները։
Աշխատաժողովը համախմբել էր ՀՀ կառավարության, զարգացման գործընկերների և ՄԱԿ-ի կառույցների ներկայացուցիչներին, ովքեր քննարկել են համաժողովում ընդունված որոշումների իրականացման շրջանակներում Հայաստանի կառավարությանը տրամադրվող աջակցության համակարգմանը վերաբերող հարցեր:
Մասնակիցները մտքեր են փոխանակել COP27-ի արդյունքներին, կլիմայի փոփոխությանը և դրա ազդեցությունների վերաբերյալ ազգային առաջնահերթությունների սահմանմանը, ինչպես նաև ազգային պարտավորությունների կատարմանը և հետագա համագործակցությանը վերաբերող հարցերի շուրջ։
ՄԱԿ-ի մշտական համակարգողի պաշտոնակատար Քրիսթինե Վայգանդը իր խոսքում նշեց.
«Կլիմայի փոփոխությամբ պայմանավորված մարտահրավերներին առավել արդյունավետ արձագանքելու համար պետք է ներդրումներ անենք տարբեր ոլորտներում՝ տնտեսությունից մինչև պետական և մասնավոր ֆինանսական հոսքեր, նոր տեխնոլոգիաներից մինչև բնապահպանական կրթություն և բնապահպանական ակտիվություն: Սա պահանջում է ինչպես արդյունավետ համակարգում, այնպես էլ խոցելի խմբերի մտահոգությունները որպես առաջնահերթություն դիտարկելն ու ուշադրության կենտրոնում պահելը»:
ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարի տեղակալ Գայանե Գաբրիելյանը հանդես եկավ COP27-ում Հայաստանի մասնակցության վերաբերյալ զեկույցով` ընդգծելով հայկական պատվիրակության նախաձեռնողական մասնակցությունը: Մասնավորապես տեղեկացվեց, որ COP-ի բարձրագույն մակարդակում Հայաստանը նպաստել է Արևելյան Եվրոպայի խմբի աշխատանքներին և COP27-ի բանակցություններին, ինչպես նաև ներկայացվել է Հայաստանի «Երկամյա առաջընթացի երրորդ զեկույցը» ՄԱԿ-ի Կլիմայի փոփոխության շրջանակային կոնվենցիայով նախատեսված հաշվետվության պահանջների շրջանակում: Փոխնախարարը, անդրադառնալով զարգացվածության տարբեր մակարդակ ունեցող երկրների վրա կլիմայական փոփոխության ազդեցությանը, կարևորել է «Վնասներ և կորուստներ» հիմնադրամի ստեղծումը, որ ֆինանսական աջակցություն է տրամադրելու կլիմայի փոփոխությամբ պայմանավորված երկրների կրած վնասները, կորուստները վերականգնելու համար։
Միջազգային և ազգային այլ գործընկերներ նույնպես ներկայացրին երկրում կլիմայական գործողություններում իրենց կողմից տրամադրված աջակցության մանրամասները և պատրաստակամություն հայտնեցին հետագա համագործակցության և հանձնառությունների կատարման ուղղությամբ:
Շրջակա միջավայրի փոխնախարարը բարձր է գնահատել զարգացման գործընկերների և ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի հետ համագործակցությունը՝ ընդգծելով Հայաստանում կլիմայի փոփոխության և դրա ազդեցության դեմ պայքարի ջանքերի համակարգման կարևորությունը։
2023 թվականին նախատեսվում է նմանատիպ հանդիպում անցկացնել՝ քննարկելու Հայաստանի գործողությունների ծրագիրը՝ ուղղված կլիմայի փոփոխության ազդեցություններին:
1 of 5
Պատմություն
28 նոյեմբերի 2022
ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի ջանքերով Լոռու մարզում տնկվել է 18,000 ծառ (Ֆոտոպատմություն)
ՄԱԿ-ի օրվա առթիվ ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի աշխատակիցները Ջրաշեն բնակավայրի տարածքում էին՝ մասնակցելու ՄԱԿ-ի անտառի ստեղծմանը։
«Այս տարի ՄԱԿ-ի հայաստանյան թիմն առանձնահատուկ կերպով նշեց ՄԱԿ-ի օրը՝ տնկելով 18,000 ծառ և ստեղծելով ՄԱԿ-ի անունը կրող անտառ: Այս քայլով համեստորեն նպաստում ենք մեր մոլորակի պաշտպանությանը», - նշել է ՄԱԿ-ի մշտական համակարգողի պաշտոնակատար Լիլա Փիթրս Յահիան։
Անտառապատման ծրագրի նախագիծն իրականություն է դարձել «Իմ անտառ Հայաստան» կազմակերպության հետ համագործակցությամբ, որի շրջանակներում ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակը աջակցել ու ակտիվ ներգրավվածություն է ունեցել 18,000 ծառի ծառատնկման և ծառերի խնամքի իրականացման աշխատանքներին։
«Հրաշալի էր տեսնել՝ ինչպես էին գործընկերներս այդքան ոգևորված միասին տնկում 18,000 ծառերի մի մասը Լոռու մարզում։ Այս ծառերը տնկելուց հետո մենք՝ ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի աշխատակիցներս, նաև ուշադիր կհետևենք նոր անտառի զարգացմանը՝ հույսով, որ համայնքները կապրեն առողջ միջավայրում», - ընդգծել է Լիլա Փիթրս Յահիան։
«Իմ անտառ Հայաստան» կազմակերպության կորպորատիվ կապերի համակարգող Արփինե Ալեքսանյանի բնորոշմամբ՝ անտառապատման նախաձեռնությունների շնորհիվ կազմակերպությունն ու դրա աշխատակիցները դառնում են մեծ ու կարևոր առաքելության մաս:
«Ինձ համար շատ կարևոր էր, որ ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի աշխատակիցները մասնակցեցին ծառատունկին։ Խումբը շատ հետաքրքիր էր, ուշագրավ երկխոսություն ստացվեց, մարդիկ բանիմաց էին, հասկանում էին, թե ուր էին գալիս, գիտակցում էին գործի կարեւորությունը: Էական է, որ ՄԱԿ-ի նման մեծ կառույցն է այսպիսի նախաձեռնությամբ հանդես գալիս եւ ուղերձ հղում, որ անտառապատումը կենսական նշանակություն ունի մեր մոլորակի, մեր երկրի համար», - ասել է Արփինե Ալեքսանյանը:
«Վստահ ենք՝ երկրի համար ռազմավարական նշանակության, երկարաժամկետ բնապահպանական ծրագրերին աջակցության արդյունքները ոչ միայն կնպաստեն Հայաստանում անտառային ծածկույթի ավելացմանը, այլև կունենան դրական սոցիալ-տնտեսական ազդեցություն համայնքների զարգացման վրա»,- ընդգծել է ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի հաղոդակցության ղեկավար Արմինե Պետրոսյանը:
1 of 5

Պատմություն
02 նոյեմբերի 2022
ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակ և STARMUS. Համագործակցություն՝ միտված Հայաստանում գիտության հանրայնացմանը
STARMUS VI միջազգային փառատոնը կապված է Ստիվեն Հոկինգի, Բրայան Մեյի, Ալեքսեյ Լեոնովի և աշխարհահռչակ այլ հայտնի անունների հետ։ Այն 2011 թվականից անցկացվել է Թեներիֆե կղզում (Կանարյան կղզիներ, Իսպանիա), հետագայում նաև Նորվեգիայում, Շվեյցարիայում։ Փառատոնը միավորում է գիտությունը, կրթությունը, արվեստն ու տեխնոլոգիաները և նպատակ ունի հանրայնացնելու գիտությունը մարդկության համար արվեստի միջոցով։
STARMUS փառատոնը հիմնադրվել է աստղաֆիզիկոս Գարիկ Իսրաելյանի և լեգենդար Queen խմբի կիթառահար, աստղաֆիզիկոս Բրայան Մեյի կողմից՝ դառնալով համաշխարհային ճանաչում ունեցող գիտնականներին, Նոբելյան մրցանակակիրներին, տիեզերագնացներին, մտածողներին, գիտության մշակույթի ու արվեստի գործիչներին միավորող հարթակ, որի շրջանակներում նրանք հանրության հետ կիսվում են իրենց գիտելիքներով, փորձով ու նորագույն հայտնագործություններով։
«STARMUS-ն այստեղ է՝ ոգեշնչելու հայկական տեխնոլոգիական հսկաների, հայկական ստարտափերի նոր սերնդին: Սա Հայաստանի պատմության առանցքային պահն է՝ STARMUS-ի նման փառատոնը բերելու այս փոքրիկ երկիր և ոգեշնչելու այս երկրի գիտնականների և արվեստագետների նոր սերնդին», - Երևանում STARMUS VI-ի բացման իր ելույթում նշեց փառատոնի համահիմնադիր Գարիկ Իսրայելյանը։
Ինչպե՞ս արվեստի միջոցով հանրայնացնել գիտությունը հայ հասարակության շրջանում։
Ի՞նչ անել երիտասարդների շրջանում գիտության նկատմամբ հետաքրքրությունը ավելացնելու համար։
Ինչպե՞ս նրանց մասնակից դարձնել աշխարհի ամենահեղինակավոր ու պահանջված գիտության և արվեստի փառատոններից մեկի՝ STARMUS-ի։
Այս և շատ այլ հարցերի պատասխաններ փորձեցինք գտնել STARMUS միջազգային փառատոնի մեր գործընկերների հետ քննարկումների ընթացքում։ Արդյունքում 2022-ի օգոստոսին ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակը և STARMUS միջազգային փառատոնը փոխըմբռնման հուշագիր ստորագրեցին, որի համաձայն ՄԱԿ-ը դարձավ Հայաստանում STARMUS VI փառատոնի գործընկեր կառույց։ Սա նշանակում է, որ կողմերը պետք է միավորեին ջանքերը Հայաստանում գիտության հանրայնացման և հաղորդակցության ուղղությամբ՝ դրանով իսկ ապահովելով STARMUS փառատոնի հիմնական նպատակը՝ ոգեշնչել և կրթել հետազոտողների սերունդ և վերագտնել հայտնագործելու ձգտումը։
Գիտության ու արվեստի օրերը Հայաստանում նշվեցին 2022 թվականի սեպտեմբերի 5-ից 10-ը՝ «STARMUS VI. 50 տարի Մարսի վրա» խորագրով։ Փառատոնը նվիրված էր Մարսի վրա Մարս 3 տիեզերակայանի առաջին փափուկ վայրէջքի 50-ամյակին: STARMUS VI գիտության և արվեստի փառատոնի ընթացքում անցկացվեցին մի շարք համագումարներ ու գիտաժողովներ, բազմաբնույթ մշակութային միջոցառումներ, գիտական ճամբար:
ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի և STARMUS միջազգային փառատոնի համագործակցության շրջանակներում ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակի Հաղորդակցության ղեկավար Արմինե Պետրոսյանը հանդես եկավ որպես STARMUS գիտության և արվեստի համաշխարհային փառատոնի դեսպան:
ՄԱԿ-ի գործակալությունների ծրագրերի շահառու ավելի քան 100 երիտասարդ՝ Երևանից, մարզերից, տեղահանված ու սահմանամերձ համայնքներից, հնարավորություն ունեցան մասնակցելու համաշխարհային ճանաչում ունեցող գիտնականների, երաժիշտների ու արվեստագետների մասնակցությամբ անցկացվող միջոցառումներին։
Ուրախ ենք, որ իրականություն դարձավ ՄԱԿ-ի Փախստականների գործակալության (ՄԱԿ ՓԳՀ) ծրագրերից մեկի շահառու երիտասարդներից Տաթև Հակոբյանի երազանքը, որի մասին նա բարձրաձայնել էր դեռևս ամռանը մեր թիմի Սյունիք կատարած այցի ընթացքում։ Տաթևը, ով իր ապագան տեսնում է աստղագիտության ոլորտում, կիսվել է STARMUS-ին մասնակցության տպավորություններով:
«Փոքր տարիքից հետաքրքրվել եմ աստղագիտությամբ և սա ուղղակի շատ մեծ հնարավորություն էր ինձ համար՝ ստանալ ինձ հուզող հարցերի պատասխանները և լսել հրաշալի դասախոսություններ պրոֆեսիոնալ դասախոսների կողմից։ Իրականում այս ամենը շատ մեծ մոտիվացիայի աղբյուր էր ինձ համար»։
Մինչ օրս շարունակում ենք ստանալ ոգևորիչ արձագանքներ մեր գործընկերներից, ովքեր փոխանցում են փառատոնին մասնակցած շահառու երիտասարդների կարծիքը.
«Դեռահասների և երիտասարդների անունից շնորհակալություն եմ հայտնում, որ հնարավորություն տվեցիք դառնալ STARMUS-ի անմոռանալի գիտակրթական և մշակութային օրերի մասնիկը: Անընդհատ զանգեր և հաղորդագրություններ եմ ստանում երիտասարդներից, ովքեր շնորհակալություն են հայտնում այս հաճելի և ոգևորիչ փորձի համար»:
Երիտասարդները հնարավորություն ունեցան վայելելու գիտության ու արվեստի օրերը, սովորել և ոգեշնչվել՝ վստահեցնելով, որ հետագայում իրենց ներդրումը կունենան գիտության, կրթության, արվեստի ու տեխնոլոգիաների զարգացման հարցում։
Մեր համագործակցության շրջանակներում աստղակենսաբան, բազմաթիվ մրցանակների արժանացած գիտնական և հեղինակ Դեյվիդ Գրինսփունը ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակում հանդես եկավ Երկիր մոլորակի վրա մարդկության դերի մասին դասախոսությամբ:
Աստղակենսաբանը անդրադարձավ տիեզերքում տեղի ունեցող փոփոխությունների պատճառների բացահայտման կարևորությանը, տարբեր մոլորակների վրա տեղի ունեցած կլիմայական աղետներին ու դրանց հետևանքներին, կլիմայի փոփոխության և դրա ազդեցությունների դեմ պայքարելու միջազգային համագործակցությանը։ Դասախոսությանը հաջորդեց քննարկում՝ զարգացման, Երկիր մոլորակում հավանական փոփոխությունների մասին։
Վստահ ենք՝ երկարաժամկետ հեռանկարում ավելի տեսանելի կլինեն STARMUS VI փառատոնի ընձեռնած հնարավորությունների անգերազանցելի արդյունքները։
ՄԱԿ-ի հայաստանյան գրասենյակն էլ, իր հերթին, մշտապես կսատարի այն նախաձեռնություններին, որոնք կնպաստեն երիտասարդների հզորացմանը, գենդերային հավասարությանը, ՍՏԵՄ (գիտություն, տեխնոլոգիա, ճարտարագիտություն և մաթեմատիկա) կրթության տարածմանը, քանի որ բոլորը կենսական նշանակություն ունեն միջազգայնորեն համաձայնեցված Կայուն զարգացման նպատակներին հասնելու ու ավելի լավ աշխարհ ունենալու համար՝ չանտեսելով ոչ ոքի:
1 of 5

Պատմություն
26 հունվարի 2023
Դիմակայուն համայնքներ՝ ավելի առողջ եվ բարեկեցիկ կյանքի համար․ ՊՀԾ հայաստանյան գրասենյակի տնօրենի պաշտոնակատարը եվ ԱՄՆ ՄԶԳ տարածաշրջանային մարդասիրական հարցերով խորհրդականը այցելել են Գեղարքունիքի մարզ
Վերջերս Հայաստանում ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության տնտեսական բաժնի փոխտնօրեն Էնդրյու Գոլդան, ԱՄՆ ՄԶԳ տարածաշրջանային մարդասիրական հարցերով խորհրդատու Ջոն Փաթթերսոնը, ԱՄՆ ՄԶԳ Հայաստանի ծրագրերի համակարգող Աստղիկ Գրիգորյանը և ՊՀԾ հայաստանյան գրասենյակի տնօրենի պաշտոնակատար Նաննա Սկաուն այցելեցին Գավառ համայնքում ապրող, «Սննդի աջակցության քարտ» ծրագրում ընդգրկված ընտանիքի։
«Սննդի աջակցության քարտ» ծրագրի շնորհիվ՝ Գեղարքունիքի և Շիրակի մարզերի անապահով ընտանիքներին տրամադրվել են սնունդ գնելու համար նախատեսված բանկային քարտեր՝ ընտանիքների պարենային հասանելիության խնդիրները մեղմելու նպատակով: Քարտերը հնարավոր է օգտագործել միայն ծրագրով ընտրված խանութներում։ Ծրագիրն օգնում է պարենային անապահով ընտանիքներին գնել առավել սննդարար և առողջարար մթերք և խնայել ընտանիքի եկամուտները այլ կենսական կարիքների հասցեագրման նպատակով։ Ծրագրի շահառուները նաև ներգրավվում են տեղեկատվական հանդիպումների մեջ՝ իրազեկվելու սննդակարգի բազմազանության կարևորության մասին, որոնց ընթացքում հաշվի է առնվում տնային տնտեսության՝ պարենի համար նախատեսված բյուջեն։
Այցի ընթացքում ներկայացուցիչները շեշտեցին համայնքային զարգացման ծրագրերի կարևորությունը, որոնք բարելավում են մարդկանց կենսամակարդակն ու բարեկեցությունը և օգնում հաղթահարել ճգնաժամերի հետևանքով առաջացած դժվարությունները։
Նաննա Սկաուն, Էնդրյու Գոլդան, Ջոն Փաթթերսոնն ու Աստղիկ Գրիգորյանը այցելեցին Անուշ Մովսեսյանի՝ 10 անձից բաղկացած ընտանիքին, որը «Սննդի աջակցության քարտ» ստացող 27 ընտանիքներից մեկն է։ Մովսեսյանների ընտանիքն ապրում է աղքատ պայմաններում և պարենային անապահով է։ Անուշի խոսքով՝ ՊՀԾ-ի աջակցությունը նրանց հնարավորություն է տալիս որոշել՝ ինչ ուտել։
«Այսօր ես վերջապես կարողացա գնել պահածոյացված միս․ երբ երեխաները դպրոցից տուն գան, նրանք կուրախանան, որ միս են ուտելու», - ավելացրեց նա։
ՊՀԾ ծրագիրը միավորում է մարդասիրական և զարգացման նախաձեռնություններ՝ խոցելի բնակչության պարենի կարիքները հասցեագրելու և ծրագրի կայունությունն ապահովելու համար։ Սա հնարավորություն է տալիս երկարաժամկետ և արդյունավետ աջակցության միջոցով բարելավել խոցելի բնակչության կյանքի որակը։
Համագործակցելով ԱՄՆ ՄԶԳ-ի հետ` ՊՀԾ-ն ընդլայնում է իր պիլոտային ծրագիրը և սկսում «Ինտեգրված արձագանք Հայաստանում պարենի գնաճի հետևանքներին» ծրագիրը, որի նպատակն է բարելավել և ամրապնդել աղետներին արձագանքող պետական քաղաքականություններն ու ընթացակարգերը և նպաստել սոցիալական աջակցության ծառայության նոր գործիքի ներդրմանը՝ հաջորդ 15 ամիսների ընթացքում հասցեագրելով ավելի քան 3000 խոցելի բնակիչների պարենային անապահովությունը:
1 of 5

Պատմություն
18 հունվարի 2023
Հայաստանի Հանրապետությունը ստորագրում է երեխաների, երիտասարդների և կլիմայի գործողությունների մասին միջկառավարական հռչակագիր
Հայաստանը երեսունութերորդ երկիրն է աշխարհում և առաջինը Կովկասում, որը ստորագրում է այս հռչակագիրը։ Դրանով իսկ՝ Հայաստանը պարտավորվում է ապահովել երեխաների և երիտասարդների առաջնահերթությունների ընդգրկումը կլիմայի փոփոխությանն ուղղված գործողությունների մեջ:
«Այսօր կլիմայական փոփոխությունները ոչ միայն Հայաստանի, այլ ամբողջ աշխարհի համար դարձել են առաջնային, և երեխաններն ու երիտասարդները, ըստ էության, կլիմայական փոփոխությունների ամենախոցելի թիրախում են գտնվում: ՅՈւՆԻՍԵՖ–ի հետ այս հռչակագիրը էական փոփոխությունների հիմք կլինի ոլորտի մասին գիտելիքների, տեղեկատվության ստացման համար։ Այսօրվա մեր կատարած աշխատանքն ապագա սերնդին ավելի շատ իրազեկվածություն և ներառություն կապահովի։ Երիտասարդներն էլ հաճախ կլիմայական փոփոխությունների մասով իրենց լուծումներն են առաջարկում», – ասաց Սիմիդյանը։
Ավստրիական զարգացման գործակալության հայաստանյան գրասենյակի փոխտնօրեն Նորա Ալանակյանը ևս ողջունեց Հռչակագրի ստորագրումը՝ նշելով, որ այս փաստաթուղթը ցույց է տալիս Հայաստանի հանձնառությունը՝ ճանաչելու և հաշվի առնելու երեխաների և երիտասարդների կարիքներն ու իրավունքները, ինչպես նաև նրանց տեսլականը, երբ խոսքը վերաբերում է բոլոր մակարդակներում կլիմայի փոփոխությանն ուղղված քաղաքականությանը:
«Կլիմայի փոփոխության պատճառով բարձրացել է օդի միջին ջերմաստիճանը, և այն շարունակելու է բարձրանալ՝ հանգեցնելով ավելի կտրուկ եղանակային երևույթների, բերքի չորացման և նվազման ավելի հաճախակի դեպքերի և սակավաջրության ավելացման: Երեխաները ամենախոցելին են այս վտանգների նկատմամբ: Վերջին տարիներին ականատես ենք եղել, թե ինչպես են ավելի ու ավելի շատ երեխաներ և երիտասարդներ միավորվում գործողություններ իրականացնելու կոչերով։ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը գոհունակությամբ աջակցել է Հայաստանից երկու երիտասարդների մասնակցությունը COP27-ին՝ միանալու այդ ջանքերին: Իսկ այսօր շատ ուրախ եմ տեսնել, որ ՀՀ կառավարությունը ևս կարևորում է երեխաների և երիտասարդների ներգրավվածությունը կլիմայի փոփոխությանն ուղղված գործողությունների մեջ», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Հռչակագրի նպատակներից մեկն է՝ ընդլայնել երեխաների և երիտասարդների մասնակցությունը կլիմայի փոփոխության մեղմացման և հարմարվողականությանն ուղղված գործընթացներում՝ կլիմայի փոփոխության և շրջակա միջավայրի վերաբերյալ ավելի շատ կրթելու, ինչպես նաև անհրաժեշտ գիտելիքի և հմտությունների ձեռքբերման միջոցով արտակարգ իրավիճակներում իրենց պաշտպանելու և ավելի կայուն ապագային նպաստելու համար:
Ստորագրման արարողությանը ներկա էին Հայաստանից COP 27-ին մասնակցած երկու երիտասարդ պատվիրակներ՝ Նարեկ Օհանյանը և Երազիկ Հովեյանը, որոնք նաև ներկայացել էին որպես կլիմայի հարցերով բարձր մակարդակի երիտասարդական չեմպիոններ Եվրոպայի և Կենտրոնական Ասիայի տարածաշրջանից:
«Կլիմայական ճգնաժամը երեխայի իրավունքների ճգնաժամ է, ջրի անապահովությունը ևս երեխայի իրավունքների ճգնաժամ է: Գաղտնիք չէ, որ մոլորակի վրա մարդկային գործողությունները հանգեցրել են մեր այսօրվա իրականությանը: Հետևաբար՝ լուծումը նույնպես պետք է սկսվի մեզնից յուրաքանչյուրից: Եկեք փոխենք ինքներս մեզ, այլ ոչ թե կլիման: Այնուամենայնիվ, դա անելու համար մենք պետք է ապահովենք կլիմայի փոփոխության վերաբերյալ համապարփակ և համընդհանուր կրթություն, ինչպես նաև կլիմայական գրագիտություն բոլորի համար՝ համապատասխան ֆինանսավորմամբ: Կառավարությանն ուղղված մեր կոչն է՝ հաշվի առնել երիտասարդների ձայնը, անել հնարավորը՝ բոլոր տարիքային խմբերի մարդկանց գիտելիքներ, հմտություններ, արժեքներ և համապատասխան վերաբերմունք սերմանելու՝ կլիմայի փոփոխության հետևանքով սպառնալիքներին դիմակայելու համար»,- նշել են Նարեկն ու Երազիկը։
Ավստրիական զարգացման գործակալության աջակցությամբ, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը համագործակցելու է ՀՀ շրջակա միջավայրի, ինչպես նաև կրթության, գիտության, սպորտի և մշակույթի նախարարությունների և այլ գործընկերների հետ՝ շարունակելու դպրոցների ուսուցիչների վերապատրաստումը կլիմայի փոփոխության և բնապահպանական խնդիրների վերաբերյալ, բարելավելու դպրոցական ծրագրերը և մշակելու ուսումնական նյութեր, որոնք արդյունավետորեն կներգրավեն աշակերտներին՝ կլիմայի փոփոխությունը մեղմելու համար: Այս ամենը՝ տեղական իշխանությունների և ընդհանուր առմամբ համայնքի հետ համագործակցությամբ:
1 of 5
Պատմություն
30 դեկտեմբերի 2022
Շվեյցարիան աջակցում Է ՊՀԾ-Ին Հայաստանի սահմանամերձ համայնքների կայունության և տնտեսական վերականգնման համար
ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագիրը (ՊՀԾ) ողջունում է Շվեյցարիայի կառավարության՝ 1 միլիոն ԱՄՆ դոլարի ներդրումը՝ Հայաստանի սահմանամերձ համայնքների դիմակայունությունը բարելավելու և երկարաժամկետ տնտեսական աջակցություն տրամադրելու համար։ Շվեյցարիայի Զարգացման Գործակալության (ՇԶԳ) միջոցով հաստատված օժանդակության շնորհիվ՝ ՊՀԾ-ն ուղղակիորեն աջակցություն կցուցաբերի 15 սահմանամերձ համայնքներում բնակվող 3000 մարդու։
«Վերջին երկու տարիները հատկապես ծանր են եղել Հայաստանի սահմանամերձ համայնքներում ապրող մարդկանց համար։ Շվեյցարիայի կառավարությունից ստացված ներդրումը կարևոր է 2022 թ․-ի սեպտեմբերին տեղի ունեցած ռազմական գործողություններից տուժած հազարավոր մարդկանց աջակցելու համար», - նշել է ՊՀԾ հայաստանյան գրասենյակի տնօրենի պաշտոնակատար Նաննա Սկաուն և հավելել, - «ՊՀԾ-ն շարունակելու է աշխատել իր գործընկերների և Հայաստանի կառավարության հետ՝ ավելի շատ մարդկանց աջակցելու և համոզված լինելու համար, որ ոչ ոք չի անտեսվել»։
Վերջին տարիներին սահմանամերձ համայնքներում բնակվող շատ ընտանիքներ բախվել են մեծ դժվարությունների՝ իրենց պարենային և այլ կենցաղային կարիքները հոգալու համար։ Մարդկանց մեծ մասը դեռևս շարունակում է ապավինել որևէ տեսակի սոցիալական աջակցության՝ այդ կարիքները հոգալու նպատակով։
Շվեյցարիայի կողմից ստացված նվիրատվությունը կօգնի ՊՀԾ-ին մարդասիրական օգնություն տրամադրել Սյունիքի, Գեղարքունիքի և Վայոց Ձորի մարզերում բնակվող հակամարտությունից տուժած և սոցիալապաես անապահով բնակչությանը։ Վերջին հակամարտությունների և ցնցումների հետևանքով առաջացած դժվարությունները հաղթահարելու նպատակով՝ ՊՀԾ-ն և գործընկերները երկարաժամկետ տնտեսական վերականգնման համար օժանդակություն կտրամադրեն կարիքի մեջ գտնվող անձանց՝ հոգեսոցիալական ծառայությունների և ֆինանսական աջակցության տեսքով։
«Շվեյցարիան անհրաժեշտության ժամանակ Հայաստանին մարդասիրական օգնություն տրամադրելու երկարամյա ավանդույթ ունի, որը սկիզբ է առել դեռևս 1988 թ․-ի Սպիտակի երկրաշարժի ժամանակ», - ՊՀԾ-ի և ՇԶԳ-ի միջև ծրագրի մեկնարկն ազդարարող պաշտոնական արարողության ժամանակ նշել է Հայաստանում Շվեյցարիայի Համադաշնության արտակարգ և լիազոր դեսպան Լուկաս Ռոզենկրացը։
Վերջին երկու տարիներին Հայաստանը բախվել է մեծ մարտահրավերների՝ սոցիալ-տնտեսական բարեփոխումներ իրականացնելու տեսանկյունից։ Որոշ լուրջ ցնցումներ, ինչպիսիք են ՔՈՎԻԴ-19-ը, ԼՂ հակամարտությունը ու Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև վերջին ռազմական գործողությունները բարձրացրել են աղքատության ցուցանիշն ու հազարավոր մարդկանց դարձրել պարենապես անապահով։
ՊՀԾ-ն շարունակելու է սերտորեն համագործակցել տարբեր նախարարությունների հետ՝ ամուր սոցիալական պաշտպանության համակարգ ստեղծելու համար՝ համայնքների պատրաստվածությունը տարբեր ցնցումների և ճգնաժամերի արձագանքման գործում բարելավելու նպատակով։
1 of 5

Պատմություն
26 դեկտեմբերի 2022
«Արդյո՞ք հակաբիոտիկներն ընդունում եք միայն բժշկի նշանակմամբ»․ Հայաստանում բնակչության շրջանում անցկացված հարցում
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը (ԱՀԿ) և գործընկերները 2022 թվականի հոկտեմբեր-նոյեմբեր ամիսներին այս և հակամանրէային կայունության (ՀՄԿ) վերաբերյալ մի շարք այլ հարցեր են ուղղել անցորդներին առավել շատ այցելվող հանրային վայրերում՝ առևտրի կենտրոնների և մետրոյի կայարանների ելքերում, ԲՈՒՀ-երի և հիվանդանոցների մուտքերում:
Հարցերը ՀՄԿ-ի վերաբերյալ մարդկանց գիտելիքների, վերաբերմունքի և վարքագծի հետազոտության (KAB հարցում) մաս են կազմում․ հարցումն ԱՀԿ-ի նախաձեռնությունն է, որն առաջին անգամ իրականացվել է տարածաշրջանի արևելյան հատվածում, ներառյալ Կովկասը և Կենտրոնական Ասիան: Հարցումն իրականացվել է իրազեկման բազմաթիվ այլ միջոցառումներին զուգահեռ՝ նշելու Հայաստանում 2022 թվականի հակամանրէային իրազեկման համաշխարհային շաբաթը (WAAW)։
Հակամանրէային կայունության նկատմամբ գիտելիքի, վերաբերմունքի և վարքագծի վերաբերյալ հարցում
KAB հարցումը թույլ է տալիս ստանալ կարևոր և համապարփակ տեղեկություն և տվյալներ ՀՄԿ հիմնական հարցերի հանրային ընկալման, գիտելիքի և վերաբերմունքի վերաբերյալ: Հարցման արդյունքները կնպաստեն ՀՄԿ-ի վերացմանն ուղղված գլոբալ գործողությունների իրականացմանը՝ հիմնվելով մարդկանց վարքագծային օրինաչափությունների և ընկալման վրա:
Հարցման մասնակիցները պատասխանել են․
հակաբիոտիկների օգտագործման,
դրանց ընդունման պատճառների,
միայն դեղատոմսով հակաբիոտիկներ ընդունելու սովորության,
նախքան հակաբիոտիկներ ընդունելու մասին որոշում կայացնելը լաբորատոր և այլ հետազոտությունների անցկացման,
հակաբիոտիկների վերաբերյալ ունեցած գիտելիքի,
տեղեկատվական աղբյուրների,
հակաբիոտիկների օգտագործման վրա COVID-19 համավարակի ազդեցության մասին հարցերի:
Բացի այդ, հետազոտվել է ընտանի կենդանիների շրջանում հակաբիոտիկների օգտագործման և դրա ազդեցության վերաբերյալ մարդկանց գիտելիքն ու վերաբերմունքը:
«Դա հիանալի հնարավորություն էր խոսելու և հասկանալու մարդկանց գործելակերպը անմիջապես նրանցից: Հարցվածներից շատերը նշեցին, որ ՀՄԿ-ի մասին ավելի շատ բան են սովորել հարցերին պատասխանելու ընթացքում, իսկ ոմանք նույնիսկ առաջարկեցին հարցեր, որոնք կներառվեն հետագա KAB-ի հարցաթերթում», - նշեց հարցազրուցավար, «Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոնի» փորձագետ Լալա Մարգարյանը:
Հարցումն իրականացվել է ՀՀ առողջապահության նախարարության «Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոնի» թիմի կողմից, որը վերապատրաստվել էր ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանային գրասենյակի և ԱՀԿ հայաստանյան գրասենյակի փորձագետների կողմից, ովքեր թիմին ծանոթացրել էին հարցման գործելակարգին և հարցազրույցների անցկացման առցանց հարթակի օգտագործման տեխնիկային։
Հարցման արդյունքները և հետագա անելիքները
«Հայաստանում իրականացված հարցումը հաստատեց մինչ այդ անցկացված իրազեկման աշխատանքների դրական արդյունքները, մասնավորապես՝ կապված հակաբիոտիկների ընդունման հետ։ Այն նաև օգնեց բացահայտել բազմաթիվ հարցեր, որոնք պահանջում են հետագա անելիքներ, ինչպես օրինակ՝ «Մեկ առողջություն» սկզբունքի կիրառումը՝ ճանաչելու և ընդունելու, որ մարդու, կենդանիների և շրջակա միջավայրի առողջությունը փոխկապակցված են», - նշեց ՀՀ առողջապահության նախարարության «Դեղերի և բժշկական տեխնոլոգիաների փորձագիտական կենտրոնի» փոխտնօրեն Լիլիթ Ղազարյանը։
Հայաստանում անցկացված հետազոտության արդյունքները ավելի լիարժեք և հասցեական կդարձնեն Հայաստանում իրազեկման բարձրացմանը և վարքագծի փոփոխությանն ուղղված հետագա միջոցառումները, որոնք նախատեսված են 2023-2027թթ ՀՄԿ-ի կանխարգելման և վերահսկման նոր բազմաոլորտ ռազմավարության շրջանակում: Նոր ռազմավարությունը որդեգրել է «Մեկ առողջություն» սկզբունքը՝ ընդլայնելով մարդկանց և կենդանիների առողջության պահպանմանն ուղղված ջանքերը և խթանելով կրթության և բնապահպանական ոլորտների ակտիվ ներգրավվածությունը:
«Միայն բազմաոլորտային մոտեցումը կարող է օգնել կարգավորելու ՀՄԿ խնդիրը, քանի որ մարդկանց, կենդանիների և շրջակա միջավայրի առողջությունը սերտորեն փոխկապակցված են: Առողջապահության նախարարությունը խիստ կարևորում է միջգերատեսչական համագործակցությունը, իսկ դա նշանակում է պաշտպանել բոլորի առողջությունն ու բարեկեցությունը՝ ընդլայնելով համագործակցությունը բժիշկների, անասնաբույժների, գիտական համայնքի ներկայացուցիչների և բնապահպանության մասնագետների միջև», - ասաց ՀՄԿ հարցերի համակարգող, ՀՀ առողջապահության նախարարության Անձնակազմի կառավարման վարչության պետ Քրիստինա Գյուրջյանը:
1 of 5

Պատմություն
09 դեկտեմբերի 2022
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ազգային դեսպան է նշանակել «Մանկական Եվրատեսիլ» երգի մրցույթի հաղթող Մալենային
Դեկտեմբերի 11-ին՝ Հայաստանում կայանալիք «Մանկական Եվրատեսիլ 2022» երգի մրցույթին ընդառաջ, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ազգային դեսպան է նշանակել 2021 թվականի մրցույթի հաղթող 15-ամյա Մալենային (Արփինե Մարտոյանին):
Նոյեմբերի 18-20-ը Մալենան միացել էր ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ին և Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակին՝ Երեխաների համաշխարհային օրվա կապակցությամբ Մարդու իրավունքների պաշտպանին առընթեր երեխայի իրավունքների հարցերով հասարակական խորհրդի մեկնարկին:
Խորհրդի երիտասարդ անդամների հետ միասին նա մասնակցել է մի շարք դասընթացների՝ նվիրված Երեխայի իրավունքների մասին կոնվենցիային, երեխայի իրավունքների խնդիրների ուսումնասիրությանը, հոգեկան առողջությանը, համոզիչ հաղորդակցությանը և ծանոթացել այն խնդիրներին, որոնց Հայաստանում առնչվում են երեխաներն ու երիտասարդները:
Դրանից առաջ Մալենան Գավառում ներկա էր գտնվել UPSHIFT երիտասարդական նախաձեռնության փակման արարողությանը. նախաձեռնություն, որի միջոցով ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աջակցում է երիտասարդների կյանքի հմտությունների զարգացմանը և քաջալերում նրանց ակտիվ լինել իրենց համայնքներում՝ դառնալով փոփոխություններ իրականացնողներ: Սա հնարավորություն էր Մալենայի համար շփվելու Գավառում ապրող երիտասարդների հետ և ծանոթանալու նրանց նախագծած և իրականացրած ծրագրերին:
«Այս տարի ես շատ ոգեշնչված եմ. արդեն հասցրել եմ հանդիպել երիտասարդների, ովքեր այնքա՜ն բան գիտեն կլիմայի փոփոխության մասին, երիտասարդների, ովքեր իրենց առօրյա դասերի հետ համատեղ կարողացել են թիմ կազմել, վերհանել համայնքի խնդիրներից մեկը, նախագիծ գրել՝ լուծելու այդ խնդիրը՝ բարելավելով համայնքային կյանքը», - նշեց Մալենան: «ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հետ համատեղ աշխատանքն ինձ հնարավորություն կտա հանդիպելու Հայաստանի տարբեր անկյուններում ապրող երիտասարդների ու երեխաների հետ՝ ավելին իմանալու նրանց խնդիրների ու մտահոգությունների մասին: Որպես ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի դեսպան՝ ես պարտավորվում եմ բարձրաձայնել այդ մտահոգություններն ու խնդիրները և երեխաների ու երիտասարդների ձայնն ավելի բարձր հնչեցնել»:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը դեսպանների հետ համագործակցելու ավելի քան 60 տարվա հաջող փորձ ունի: Ներկայում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն աշխատում է գրեթե 400 դեսպանների հետ աշխարհի 103 երկրներում և տարածաշրջաններում՝ հանուն երեխաների բարեկեցության: Ամբողջ աշխարհում դեսպանները կարևոր դեր են խաղում երեխաների և դեռահասների առջև ծառացած մարտահրավերների վրա լույս սփռելու հարցում:
«Դեռահասությունը հատուկ ժամանակաշրջան է երեխայի կյանքում և, ինչպես ասում ենք ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ում՝ հնարավորությունների կարևոր պատուհան՝ օգնելու երեխաներին զարգացնել ապագայի համար անհրաժեշտ շատ կարևոր հմտություններ և կարողություններ: Հետևաբար, մենք աշխատում ենք մի շարք նախաձեռնությունների վրա՝ երիտասարդներին հզորացնելու, նրանց 21-րդ դարի հմտություններ սովորեցնելու, համայնքային խնդիրներին մասնակցությունը խթանելու և նրանց ձայնը լսելի դարձնելու համար՝ կլիմայի փոփոխության, հոգեկան առողջության և շատ այլ կարևոր հարցերի շուրջ: Ես ուրախ եմ ողջունելու Մալենային ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի թիմում՝ որպես մեր նոր դեսպան: Միասին մենք կանենք հնարավորը, որպեսզի երիտասարդների ձայնը լսելի դառնա և հաշվի առնվի նրանց վերաբերող որոշումները կայացնելիս», - ամփոփեց Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
21 դեկտեմբերի 2022
ՊՀԾ-Ն ողջունում է ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության աջակցությունը՝ Հայաստանում սոցիալական պաշտպանության համակարգի ամրապնդման համար
ԱՄՆ Միջազգային զարգացման գործակալության (ԱՄՆ ՄԶԳ) 750,000 ԱՄՆ դոլարի չափով աջակցության շնորհիվ՝ ՄԱԿ-ի Պարենի համաշխարհային ծրագիրը (ՊՀԾ) կաջակցի ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությանը` ամրապնդելու Հայաստանում սոցիալական պաշտպանության համակարգի՝ ցնցումներին արձագանքելու կարողությունները։
Անցած մի քանի տարիների ընթացքում Հայաստանը վերապրել է բազմաթիվ ցնցումներ ու աղետներ, որոնց դիմակայելիս ակնհայտ է դարձել սոցիալական պաշտպանության համակարգի ճկունության և ցնցումներին արձագանքելու գործընթացների բարելավման, ինչպես նաև ճգնաժամերի ընթացքում ու դրանցից հետո խոցելի բնակչության կարիքները հասցեագրելու խիստ անհրաժեշտությունը:
Համագործակցելով ԱՄՆ ՄԶԳ-ի հետ` ՊՀԾ-ն սկսում է «Ինտեգրված արձագանք Հայաստանում պարենի գնաճի հետևանքներին» ծրագիրը, որի նպատակն է հզորացնել ցնցումներին ու աղետներին արձագանքող պետական քաղաքականություններն ու ընթացակարգերը ու նպաստել սոցիալական աջակցության նոր ծառայությունների մատուցմանը հաջորդ 15 ամիսների ընթացքում:
«ԱՄՆ ՄԶԳ-ն հպարտ է, որ աշխատում է ՊՀԾ-ի հետ՝ աջակցելու Հայաստանի կառավարությանը՝ անկանխատեսելի մարտահրավերների պայմաններում քաղաքացիների, և հատկապես խոցելի բնակչության կարիքներին արձագանքելու գործում: Մենք ուրախ ենք, որ ավելի քան 3000 մարդ ուղղակիորեն կշահի այս ծրագրից», - նշել է ԱՄՆ ՄԶԳ Հայաստանի առաքելության տնօրեն Ջոն Ալելոն:
Սերտորեն համագործակցելով ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության հետ՝ ՊՀԾ-ն կմշակի և կկիրառի ցնցումներին արձագանքող սոցիալական պաշտպանության քաղաքականություններ, ընթացակարգեր և ռեսուրսներ: Բացի այդ, այս ցնցումներին արձագանքելու համար նախատեսված ծառայություններից մեկը՝ «Սննդի աջակցության քարտը» տրամադրվելու է երեք մարզերի պարենային անապահով 3000 մարդու՝ բավարարելու նրանց հրատապ պարենային կարիքները՝ այնուհետև այն պետական ծառայություն դարձնելու հեռահար նպատակով։
«Հայաստանում մենք պարբերաբար ականատես ենք լինում աղետների, և մեր նպատակն է աջակցել Հայաստանի կառավարությանը սոցիալական այնպիսի համակարգեր ունենալու գործում, որոնք կարող են հարմարեցվել և ճիշտ ժամանակին ճիշտ օգնություն ցուցաբերել կարիքավոր մարդկանց: ՊՀԾ-ն ողջունում է ԱՄՆ ՄԶԳ-ի առատաձեռն աջակցությունը, որը կաջակցի Հայաստանի կառավարությանը՝ սոցիալական պաշտպանության բոլոր անհրաժեշտ գործիքներով ու մեխանիզմներով ապահովելու գործում և կօգնի մարդկանց ցնցումների ժամանակ և դրանից հետո», - նշել է ՊՀԾ հայատանյան գրասենյակի փոխտնօրեն և տնօրենի պաշտոնակատար Նաննա Սկաուն:
ՊՀԾ-ն կարևորում է Հայաստանում ցնցումներին արձագանքող սոցիալական պաշտպանության համակարգի բարելավման կարևոր դերը՝ հաշվի առնելով, որ երկիրը հակված է տարբեր տեսակի ցնցումների:
Ուժեղացնելով սոցիալական պաշտպանության համակարգերը՝ ՊՀԾ-ն կարող է աջակցել ավելի շատ խոցելի մարդկանց և ապահովել ժամանակին և արդյունավետ արձագանք ողջ Հայաստանում հարյուրավոր անձանց իրավիճակի բարելավման ուղղությամբ։
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
18 նոյեմբերի 2022
Արգենտինայի հայ համայնքը և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը սկսում են բազմոլորտ ծրագիր՝ ի նպաստ Հայաստանի երեխաների
Արգենտինայի հայ համայնքը և ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կրկին միավորվում են ի շահ Հայաստանի երեխաների՝ այս անգամ մեկնարկելով բազմաոլորտ երկամյա ծրագիր՝ ուղղված Հայաստանում վաղ ուսումնառությանը, հանրակրթությանը, երեխաների պաշտպանությանը և երիտասարդական ծառայություններին։ Արգենտինայում «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի աջակցությամբ 2022-ից 2024 թվականներին արդեն աշխատանքներ են իրականացվել Վանաձորում «Երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոնի» վերանորոգման, Սյունիքի մարզի Վերիշեն գյուղում և Շիրակի մարզի Արթիկ քաղաքի երկու հայորդաց տների հիմնման ուղղությամբ: Բացի այդ, Սյունիքի երեք դպրոցների 15 դասասենյակների համար տրամադրվել է դպրոցական կահույք և ուսումնական նյութեր, ինչպես նաև վերանորոգել և կահավորվել է Գորիսի թիվ 5 մանկապարտեզը։
«Արգենտինայի համայնքի աջակցությամբ այս կարևոր ծրագրերն իրականացվում են ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հայաստանյան գրասենյակի հետ համատեղ։ Արգենտինայի «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամը համաշխարհային կազմակերպության մի մասն է, որը 1992 թվականից ի վեր աշխատում է տարբեր ոլորտներում սոցիալական ազդեցություն ունեցող ծրագրերի իրականացման վրա՝ ուղղված հայերի զարգացմանն ու աջակցություն ցուցաբերելուն: Հատկապես ուրախ ենք, որ կարող ենք համատեղ աշխատել ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի հետ՝ աջակցելու Հայաստանի երեխաներին Սյունիքի մարզում, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության պատճառով տեղահանված ընտանիքներին»,- նշել է Արգենտինայում «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի նախագահ Ալեքս Կալփակյանը:
«Մենք երախտապարտ ենք Արգենտինայի հայ համայնքին՝ տրամադրած առատաձեռն աջակցության համար։ Այս ծրագրի միջոցով ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կկարողանա նպաստել Լոռիից Սյունիք հարյուրավոր երեխաների և դեռահասների իրավիճակի բարելավմանը և նրանց կրթության և զարգացման համար անհրաժեշտ ծառայություններ և պայմաններ կապահովի», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության վերահսկողության ներքո «Երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոնը» կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված երեխաներին կտրամադրի բազմամասնագիտական ծառայություններ, ինչպիսիք են՝ վերականգնումը, դեպքերի վարումը, ընտանիքի բաժանման կանխարգելումը, հոգեկան առողջության և հոգեսոցիալական ծառայությունները։ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կենտրոնի մասնագետների համար նաև կիրականացնի աշխատանքային վերապատրաստումներ:
«Նմանօրինակ համագործակցություններն իսկապես կարևոր են մեզ համար, քանի որ երեխաներին ծառայություններ մատուցող հաստատությունների բարեկարգման գործընթացներն անմիջականորեն ազդում են վերջիններիս տրամադրվող ծառայությունների որակի, հաճախականության, արդյունավետության վրա: Իսկ ընդհանուր առմամբ, խնամքի հաստատությունների ապաինստիտուցիոնալացումը և մարզերում խնամքի ծառայությունների ներդրումը շարունակում են լինել նախարարության առաջնահերթություններից: Ապակենտրոնացումը միաժամանակ հնարավորություն է տալիս հետագայում կանխել նաև երեխաների մուտքը շուրջօրյա խնամքի հաստատություններ»,- նշել է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի փոխնախարար Տաթևիկ Ստեփանյանը։
Արթիկի և Վերիշենի շուրջ 300 դեռահասներ և երիտասարդներ, այդ թվում՝ հաշմանդամություն ունեցող, նորաստեղծ երիտասարդական տների միջոցով կկարողանան ոչ ֆորմալ կրթություն ստանալ, ձեռք բերել 21-րդ դարի հմտություններ, ինչպիսիք են խնդիրների լուծումը, հաղորդակցությունը, առաջնորդությունը, ՏՏ հմտությունները, կաշխատեն համայնքային նախագծերի վրա, կվարեն առողջ ապրելակերպ: ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը, գործընկերների հետ միասին, կվերապատրաստի այս կենտրոնների ապագա անձնակազմին և կտրամադրի անհրաժեշտ նյութեր և սարքավորումներ:
Գորիսի և Վերիշենի թիվ 2 և 6 դպրոցները կապահովվեն նոր կահույքով և նյութերով, որպեսզի արդեն նոր դասասենյակներում աշակերտները սովորեն զարգացման համար համապատասխան միջավայրում։ Սյունիքի դպրոցների ուսուցիչներին աջակցություն կտրամադրվի նաև աշակերտների համար լրացուցիչ պարապմունքներ կազմակերպելու նպատակով, որպեսզի աշակերտները կարողանան լրացնել բաց թողնվածը ՔՈՎԻԴ-19 համավարակի և Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության պատճառներով։
Գորիսի թիվ 5 մանկապարտեզում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ն արդեն սկսել է վերանորոգչական աշխատանքները՝ ապահովելով անվտանգության չափանիշներ և ունիվերսալ դիզայն՝ հաշմանդամություն ունեցող երեխաների համար շենքի մատչելիությունն ապահովելու համար: Մանկապարտեզին կտրամադրվի նոր կահույք, ինչպես նաև դիդակտիկ նյութեր, խաղալիքներ և գրքեր, իսկ անձնակազմը կվերապատրաստվի նախադպրոցական կրթության չափանիշների, այդ թվում՝ արտակարգ իրավիճակներում անվտանգության և դիմակայունության և հոգեբանական առաջին օգնության թեմաներով:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
18 նոյեմբերի 2022
Ռասիզմն ու խտրականությունը երեխաների նկատմամբ տարածված են աշխարհի բոլոր երկրներում
Երեխաների համաշխարհային օրվան ընդառաջ հրապարակված ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի նոր զեկույցում նշվում է, որ ռասիզմը և խտրականությունը երեխաների նկատմամբ՝ հիմնված նրանց ազգային պատկանելության, լեզվի և կրոնի վրա, տարածված են աշխարհի տարբեր երկրներում:
Չիրացված իրավունքներ. խտրականության ազդեցությունը երեխաների վրա զեկույցի մեջ նշվում է, թե որքանով է ռասիզմը և խտրականությունը ազդում երեխաների կրթության, առողջապահության, ծնունդների գրանցման և արդարադատության մատչելիության համակարգերի վրա և շեշտադրում փոքրամասնությունների և էթնիկ խմբերի միջև առկա համատարած անհավասարությունները: «Շարունակական ռասիզմը և խտրականությունը երեխաներին զրկանքների և մեկուսացման վտանգի են ենթարկում, ինչը կարող է հարատև լինել», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Սա բոլորիս է ցավ պատճառում: Յուրաքանչյուր երեխայի իրավունքների պաշտպանությունը՝ ով էլ լինի, որտեղից էլ լինի, բոլորի համար ավելի խաղաղ, բարեկեցիկ և արդար աշխարհ կառուցելու գործում ամենահուսալի ճանապարհն է»: Զեկույցում տեղ գտած նոր տվյալները նաև փաստում են, որ 22 երկրների վերլուծության մեջ ներառված էթնիկ, լեզվական և կրոնական մարգինալացված խմբերի պատկանող երեխաները շատ են հետ մնում իրենց հասակակիցներից ընթերցանության հմտությունների առումով: Միջին հաշվով, սոցիալապես ապահով խմբի 7-14 տարեկան աշակերտները ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է, որ ունենան հիմնարար ընթերցանության հմտություններ, քան դժվարակենցաղ խմբինը:
Ծնունդը գրանցած երեխաների թվի վերաբերյալ տվյալների վերլուծությունը, որը նախապայման է հիմնական իրավունքների հասանելիության առումով, ցույց է տալիս, որ զգալի տարբերություններ կան կրոնական և էթնիկ խմբերի երեխաների միջև:
Խտրականությունն ու մեկուսացումը խորացնում են միջսերնդային զրկանքներն ու աղքատությունը և հանգեցնում երեխաների առողջության, սնուցման և ուսման հետ կապված ավելի վատ արդյունքների, օրենքի հետ խնդիրներ ունենալու ավելի բարձր հավանականության, դեռահաս աղջիկների շրջանում հղիության բարձր ցուցանիշների և չափահաս տարիքում զբաղվածության և վաստակի ցածր մակարդակի:
ՔՈՎԻԴ-19-ը ամբողջ աշխարհում ջրի երես բերեց խորը անարդարություններն ու խտրականությունը, իսկ կլիմայի փոփոխության և հակամարտությունների ազդեցությունն իրենց հերթին են շատ երկրներում գոյություն ունեցող նոր բացահայտումներ անում անհավասարությունների առումով: Զեկույցը ընդգծում է, թե ինչպես են խտրականությունն ու մեկուսացումը երկար ժամանակ պահպանվել էթնիկ և փոքրամասնություններ կազմող խմբերի միլիոնավոր երեխաների համար, այդ թվում՝ իմունականխարգելման, ջրի և սանիտարական ծառայությունների հասանելիության և արդարադատության մատչելիության առումներով:
Օրինակ՝ Միացյալ Նահանգներում կարգապահության հետ կապված սևամորթ երեխաները գրեթե չորս անգամ ավելի հավանական է, որ դպրոցից հեռացվեն, քան սպիտակամորթները, և ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է, որ ձերբակալվեն դպրոցի հետ առնչություն ունեցող խնդիրների համար:
Զեկույցը նաև մատնանշում է, թե ինչպես է առօրյա կյանքում խտրականությունն ազդում երեխաների և երիտասարդների վրա: U-Report-ի նոր հարցումը՝ ավելի քան 407,000 պատասխաններով, ցույց է տվել, որ վերջիններիս գրեթե երկու երրորդը կարծում է, որ իրենց շրջապատում առկա է խտրականություն, իսկ գրեթե կեսը կարծում է, որ խտրականությունը էականորեն ազդել է իրենց կամ իրենց ծանոթ մարդկանց կյանքի վրա: «Երեխաների համաշխարհային օրն ու ամեն օր, յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի ներառված ու պաշտպանված լինելու և իր ողջ ներուժն օգտագործելու համար հավասար հնարավորություններ ունենալու», - ավելացրել է Ռասըլը: «Մենք բոլորս հնարավորություն ունենք պայքարելու ընդդեմ երեխաների հանդեպ խտրականության մեր երկրներում, մեր համայնքներում, մեր դպրոցներում, մեր տներում և մեր սրտերում: Մենք պետք է օգտագործենք այդ հնարավորությունը»:
Չիրացված իրավունքներ. խտրականության ազդեցությունը երեխաների վրա զեկույցի մեջ նշվում է, թե որքանով է ռասիզմը և խտրականությունը ազդում երեխաների կրթության, առողջապահության, ծնունդների գրանցման և արդարադատության մատչելիության համակարգերի վրա և շեշտադրում փոքրամասնությունների և էթնիկ խմբերի միջև առկա համատարած անհավասարությունները: «Շարունակական ռասիզմը և խտրականությունը երեխաներին զրկանքների և մեկուսացման վտանգի են ենթարկում, ինչը կարող է հարատև լինել», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Սա բոլորիս է ցավ պատճառում: Յուրաքանչյուր երեխայի իրավունքների պաշտպանությունը՝ ով էլ լինի, որտեղից էլ լինի, բոլորի համար ավելի խաղաղ, բարեկեցիկ և արդար աշխարհ կառուցելու գործում ամենահուսալի ճանապարհն է»: Զեկույցում տեղ գտած նոր տվյալները նաև փաստում են, որ 22 երկրների վերլուծության մեջ ներառված էթնիկ, լեզվական և կրոնական մարգինալացված խմբերի պատկանող երեխաները շատ են հետ մնում իրենց հասակակիցներից ընթերցանության հմտությունների առումով: Միջին հաշվով, սոցիալապես ապահով խմբի 7-14 տարեկան աշակերտները ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է, որ ունենան հիմնարար ընթերցանության հմտություններ, քան դժվարակենցաղ խմբինը:
Ծնունդը գրանցած երեխաների թվի վերաբերյալ տվյալների վերլուծությունը, որը նախապայման է հիմնական իրավունքների հասանելիության առումով, ցույց է տալիս, որ զգալի տարբերություններ կան կրոնական և էթնիկ խմբերի երեխաների միջև:
Խտրականությունն ու մեկուսացումը խորացնում են միջսերնդային զրկանքներն ու աղքատությունը և հանգեցնում երեխաների առողջության, սնուցման և ուսման հետ կապված ավելի վատ արդյունքների, օրենքի հետ խնդիրներ ունենալու ավելի բարձր հավանականության, դեռահաս աղջիկների շրջանում հղիության բարձր ցուցանիշների և չափահաս տարիքում զբաղվածության և վաստակի ցածր մակարդակի:
ՔՈՎԻԴ-19-ը ամբողջ աշխարհում ջրի երես բերեց խորը անարդարություններն ու խտրականությունը, իսկ կլիմայի փոփոխության և հակամարտությունների ազդեցությունն իրենց հերթին են շատ երկրներում գոյություն ունեցող նոր բացահայտումներ անում անհավասարությունների առումով: Զեկույցը ընդգծում է, թե ինչպես են խտրականությունն ու մեկուսացումը երկար ժամանակ պահպանվել էթնիկ և փոքրամասնություններ կազմող խմբերի միլիոնավոր երեխաների համար, այդ թվում՝ իմունականխարգելման, ջրի և սանիտարական ծառայությունների հասանելիության և արդարադատության մատչելիության առումներով:
Օրինակ՝ Միացյալ Նահանգներում կարգապահության հետ կապված սևամորթ երեխաները գրեթե չորս անգամ ավելի հավանական է, որ դպրոցից հեռացվեն, քան սպիտակամորթները, և ավելի քան երկու անգամ ավելի հավանական է, որ ձերբակալվեն դպրոցի հետ առնչություն ունեցող խնդիրների համար:
Զեկույցը նաև մատնանշում է, թե ինչպես է առօրյա կյանքում խտրականությունն ազդում երեխաների և երիտասարդների վրա: U-Report-ի նոր հարցումը՝ ավելի քան 407,000 պատասխաններով, ցույց է տվել, որ վերջիններիս գրեթե երկու երրորդը կարծում է, որ իրենց շրջապատում առկա է խտրականություն, իսկ գրեթե կեսը կարծում է, որ խտրականությունը էականորեն ազդել է իրենց կամ իրենց ծանոթ մարդկանց կյանքի վրա: «Երեխաների համաշխարհային օրն ու ամեն օր, յուրաքանչյուր երեխա իրավունք ունի ներառված ու պաշտպանված լինելու և իր ողջ ներուժն օգտագործելու համար հավասար հնարավորություններ ունենալու», - ավելացրել է Ռասըլը: «Մենք բոլորս հնարավորություն ունենք պայքարելու ընդդեմ երեխաների հանդեպ խտրականության մեր երկրներում, մեր համայնքներում, մեր դպրոցներում, մեր տներում և մեր սրտերում: Մենք պետք է օգտագործենք այդ հնարավորությունը»:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
11 նոյեմբերի 2022
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը և «Ծնողի դպրոց» հասարակական կազմակերպությունը մեկնարկում են Հայաստանում առաջին առցանց ծնողավարման դասընթացը
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը և ««Ծնողի դպրոց» ծնողավարման, կրթական և հոգեբանական աջակցության կենտրոն» հասարակական կազմակերպությունը ԱՄՆ կառավարության ֆինանսավորմամբ և ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության աջակցությամբ մշակել են գիտակցված և դրական ծնողավարության առաջին հայալեզու համալիր կրթական ծրագիրը, որը անվճար հիմունքներով հասանելի կլինի առցանց դասընթացի ձևաչափով և կհասնի գրեթե 10․000 հայ ծնողի:
«Ծնողները և խնամակալները գալիք սերնդի գլխավոր ճարտարապետներն են: Նրանք են, որ երեխաների ուղեղի զարգացման համար նպաստող փորձ ու փորձառություն են փոխանցում ու ճանապարհ հարթում հետագա առողջ զարգացման ու պատանեկության համար: Միևնույն ժամանակ, ծնողավարությունը չափազանց բարդ աշխատանք է, որպեսզի ծնողներն ու խնամակալները անեն այն միայնակ: Այս դասընթացի և այլ ծրագրերի միջոցով ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը ձգտում է Հայաստանում վստահելի գործընկեր դառնալ ծնողների և խնամակալների համար և աջակցել նրանց իրենց ամենանշանակալի՝ երեխաներին մեծացնելու գործում», - նշել է Հայաստանում ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի ներկայացուցիչ Քրիսթինե Վայգանդը:
«Ծնող լինելը լավագույն դերերից մեկն է, որ մարդը կարող է ստանձնել կյանքի ընթացքում։ Ի սկզբանե պետք է հասկանալ, որ ծնողավարությունը չի կարող զերծ լինել անհանգստություններից և սթրեսներից ու այդ ճանապարհին շատ կարևոր է պահել հավասարակշռությունը։ Հատկապես դեռահասության տարիքում երեխաներ ունեցող ծնողներն այսօր ստիպված են հաղթահարել մի շարք խոչընդոտներ՝ կապված տեխնոլոգիական զարգացման, վնասակար սննդի օգտագործման, տարբեր հայացքներ ունենալու և այլնի հետ։ Ուստի մեծագույն մարտահրավեր է պահպանել էմոցիոնալ կապը երեխայի հետ՝ չզրկելով երեխային իր ինքնուրույնությունից», - նշել է ՀՀ ԱՍՀ նախարարի տեղակալ Տաթևիկ Ստեփանյանը:
Ուսումնական այս ծրագրի նպատակն է՝ իրազեկել ծնողներին գիտակից և ստեղծագործ ծնողավարման ամենաարդիական և կարևոր թեմաների մասին՝ զարգացնելով ծնողավարման նրանց կարողությունները, ապահովելով ծնող-երեխա փոխվստահությունն ու երեխայի զարգացման համար առողջ և ապահով միջավայրի ստեղծումը ընտանիքում՝ նվազեցնելով հոգեբանական և ֆիզիկական ճնշումը երեխաների վրա, նպաստելով երեխաների ընդհանուր բարեկեցությանը:
«Որքան էլ ծնողները կարևորում են գիտակցված մոտեցումները, դրական մեթոդները ծնողավարության իրենց առօրյա առաքելության մեջ, միշտ չի, որ նրանց հասանելի են հոգեբաններ և այլ մասնագետներ, որոնք կօգնեն, հուշումներ կտան, կիրառելի գործիքներ կտրամադրեն, որ ծնողը վերցնի և սկսի կիրառել երեխայի հետ փոխհարաբերություններում։ Մեր նոր հարթակը՝ aybuben.parenting.am, մատչելի, հասկանալի և հաճելի տեսադասերի միջոցով խոսում է ծնողի հետ, բացում փակագծեր նրա ամեն խոսքի, արարքի, անգան ձայնի տոնի հետևում թաքնված բոլոր դրական ու բացասական հնարավոր հետևանքների վերաբերյալ։ Մեր նպատակն է՝ օգնել ծնողին հաճույք ստանալ ծնողավարությունից, լինել երջանիկ ծնող և մեծացնել երջանիկ երեխաների», - ասում է Ծնողի դպրոցի հիմնադիր Աննա Վելիցյանը։
Ծնողավարության առցանց ծրագիրը մշակվել է Ծնողի դպրոցի հոգեբան մասնագետների՝ Լուսինե Աղաբեկյանի, Արմինե Վարդանյանի և Տաթևիկ Աբրահամյանի կողմից և հասանելի է aybuben.parenting.am կայքէջի միջոցով:
Ուսումնական ծրագիրը բաղկացած է վեց թեմաներից, այդ թվում՝ ծնող-երեխա արդյունավետ հաղորդակցում, կարգապահություն, սահմանափակումներ և պատիժ, արդյունավետ խրախուսանք, որակյալ ժամանակ երեխայի հետ, ինչպես նաև երեխաների հոգեբանական զարգացման տարիքային առանձնահատկությունները: Յուրաքանչյուր թեմա ունի իր սահմանված նպատակներն ու ակնկալվող արդյունքները, ինչպես նաև կից տեսանյութերի, լրացուցիչ ընթերցանության և գործնական առաջադրանքների շարք: Ամեն թեմա ունի նաև իր ամփոփաթերթը, որի միջոցով ծնողները հետագայում կկարողանան հեշտությամբ վերհիշել անցած գիտելիքները ու հետևել, թե ինչպես են կիրառում մասնագետների փոխանցած հմտություններն ու մեթոդները:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը շարունակելու է անհրաժեշտ աջակցություն ցուցաբերել խնամակալներին ծնողավարության մասին փաստահեն հոդվածների և այլնի միջոցով հասանելի www.babycef.am կայքում, որը ստեղծվել է Առողջապահության նախարարության աջակցությամբ:
1 of 5
Մամուլի հաղորդագրություն
01 նոյեմբերի 2022
559 միլիոն երեխա այսօր ենթարկվում է բարձր հաճախականությամբ ջերմային ալիքների ազդեցության. այս թիվը մինչև 2050 թվականը ամբողջ աշխարհում կաճի՝ կազմելով 2,02 միլիարդ երեխա
ԼՈՆԴՈՆ/ՆՅՈՒ ՅՈՐՔ, 29-ը հոկտեմբերի, 2022 թվական– Ըստ ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի նոր հետազոտության, 559 միլիոն երեխա ներկայումս ենթարկվում է բարձր հաճախականությամբ ջերմային ալիքների ազդեցությանը: Ավելին, 624 միլիոն երեխա ապրում է բարձր ջերմային ալիքների երեք այլ առանձնահատկություններ ունեցող գոտիներում՝ բարձր ջերմային ալիքների տևողության, բարձր ջերմային ալիքների ուժգնության կամ ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի ազդեցության:
Տարվա ընթացքում ջերմային ալիքները թե՛ հարավային, թե՛ հյուսիսային կիսագնդերում ռեկորդներ գրանցեցին: Այս առիթով Ամենացուրտ տարին երեխաների ողջ կյանքի համար․ պաշտպանելով երեխաներին ջերմային ալիքների աճող ազդեցություններից զեկույցն ընդգծում է երեխաների վրա ջերմային ալիքների ազդեցության արդեն իսկ հսկայական մակարդակը: Գլոբալ տաքացման նույնիսկ ցածր մակարդակներում ընդամենը երեք տասնամյակ անց աշխարհում ամենուրեք ավելի հաճախակի տեղի ունենալիք ջերմային ալիքներն անխուսափելի են դարձել երեխաների կյանքում:
Ըստ զեկույցի, ակնկալվում է, որ մինչև 2050 թվականը աշխարհի բոլոր՝ 2,02 միլիարդ երեխաները, կենթարկվեն բարձր ջերմային հաճախականությամբ ալիքների ազդեցությանը՝ անկախ այն բանից, թե աշխարհը առաջ կշարժվի «ջերմոցային գազերի ցածր արտանետումների սցենարով», այն է՝ 2050 թվականին մոտավորապես 1,7 աստիճան տաքացումով, թե « ջերմոցային գազերի շատ բարձր արտանետումների սցենարով», որը ենթադրում է՝ 2050 թվականին 2,4 աստիճան տաքացում:
Այս բացահայտումները ընդգծում են այն ծառայությունների հարմարեցման հրատապ անհրաժեշտությունը, որոնց երեխաները ապավինում են գլոբալ տաքացման անխուսափելի ազդեցությունների ի հայտ գալուն զուգահեռ: Ուսումնասիրությունը հիմք է հանդիսանում մեղմացմանն ուղղված շարունակական գործողությունների համար՝ կանխելու այլ բարձր ջերմային երևույթների վատթարագույն ազդեցությունը, այդ թվում՝ ավելի երկար և ավելի տաք ջերմային ալիքների և ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանների: «Օդի ջերմաստիճանը բարձրանում է, զուգահեռաբար աճում է նաև երեխաների վրա դրա ազդեցությունը», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Արդեն իսկ 3 երեխայից 1-ն ապրում է ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճան ունեցող երկրներում, և գրեթե յուրաքանչյուր 4-րդ երեխան ենթարկվում է ջերմային բարձր հաճախականությամբ ալիքների ազդեցության, իսկ իրավիճակը գնալով վատթարանում է: Առաջիկա երեսուն տարիների ընթացքում ավելի շատ երեխաներ կենթարկվեն ավելի երկար, ավելի ուժգին և հաճախակի կրկնվող ջերմային ալիքների ազդեցություն, ինչը կվտանգի նրանց առողջությունն ու բարեկեցությունը: Թե որքան կործանարար կլինեն այս փոփոխությունները, կախված է մեր՝ հիմա՛ ձեռնարկվող գործողություններից: Ամենափոքր քայլը, որ կարելի է անել, այն է, որ կառավարությունները պետք է շտապ սահմանափակեն գլոբալ տաքացումը մինչև 1,5 աստիճան Ցելսիուս և կրկնապատկեն հարմարվողականությանն ուղղված ֆինանսավորումը մինչև 2025 թվականը: Սա երեխաների կյանքն ու ապագան, ինչպես նաև մոլորակի ապագան փրկելու միա՛կ տարբերակն է»: Ջերմային ալիքները հատկապես վնասակար են երեխաների համար, քանի որ, մեծահասակների համեմատ, նրանց մոտ մարմնի ջերմակարգավորումն ավելի դժվար է ընթանում: Որքան շատ են երեխաները ենթարկվում շոգի ազդեցությանն, այնքան մեծ է նրանց մոտ առողջական խնդիրների հավանականությունը, այդ թվում՝ շնչառական քրոնիկ հիվանդությունների, ասթմայի և սրտանոթային հիվանդությունների: Շոգից մահացության վտանգը հատկապես մեծ է նորածինների ու փոքր երեխաների մոտ: Ջերմային ալիքները կարող են ազդել նաև երեխաների կեցության, նրանց անվտանգության, սնուցման և ջրի հասանելիության, ինչպես նաև նրանց կրթության և ապագա ապրուստի վրա:
Բացահայտվել է, որ բարձր ջերմային ֆոնն այժմ ազդում է 538 մլն երեխայի կամ աշխարհի երեխաների 23 տոկոսի վրա: Եթե ջերմաստիճանն աճի 1,7 աստիճանով, ապա 1,6 մլրդ երեխա կտուժի, իսկ 2.4 աստիճանով բարձրանալու դեպքում՝ կտուժի 1,9 մլրդ երեխա: Այս պատկերն ընդգծում է գլոբալ տաքացումը զսպելու և կյանքեր պաշտպանելու համար արտանետումների նվազեցման և հարմարվողականության հրատապ և կտրուկ միջոցառումների կարևորությունը:
Լրացուցիչ միլիոնավոր երեխաներ կենթարկվեն բարձր ջերմային ալիքների և ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի ազդեցության՝ կախված այն հանգամանքից, թե գլոբալ տաքացման ինչ ջերմաստիճան կգրանցվի: Հյուսիսային շրջանների երեխաները, հատկապես Եվրոպայում բնակվողները, կենթարկվեն ծայրահեղ բարձր ջերմային ալիքների ազդեցության, իսկ մինչև 2050 թվականը Աֆրիկայում և Ասիայում երեխաների գրեթե կեսը կլինի ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի մշտական ազդեցության տակ:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կոչ է անում կառավարություններին՝ Հարմարեցնել սոցիալական ծառայությունները՝ պաշտպանելու երեխաներին կլիմայական փոփոխությունների կործանիչ ազդեցություններից: Ամեն մի երկիր պետք է հարմարեցնի կարևոր սոցիալական ծառայությունները (ջուր, սանիտարական պայմաններ և հիգիենա, առողջապահություն, կրթություն, սնուցում, սոցիալական պաշտպանություն և երեխաների պաշտպանություն) ճգնաժամային իրավիճակներին: Օրինակ՝ պարենային համակարգը պետք է ամրապնդվի՝ դիմակայելու վտանգներին և ապահովելու առողջ սննդի շարունակական հասանելիությունը: Պետք է մեծացնել ներդրումները երեխաների, մայրերի և առավել խոցելի բնակչության շրջանում ծանր թերսնման վաղ կանխարգելման, հայտնաբերման և հաղթահարման գործում: Նախապատրաստել երեխաներին ապրելու փոփոխված կլիմայի պայմաններում: Յուրաքանչյուր երկիր պետք է կրթի երեխաներին և երիտասարդներին կլիմայի փոփոխության, աղետների ռիսկի նվազեցման, «կանաչ» ապրելակերպի վերաբերյալ և հնարավորություն տա նրանց բովանդակալից մասնակցելու և ազդելու կլիմայի քաղաքականության մշակմանը: Առաջնահերթություն տալ երեխաներին և երիտասարդներին կլիմայի ֆինանսավորման և ռեսուրսների հարցում: Զարգացած երկրները պետք է կատարեն իրենց COP26 համաձայնագրի դրույթները, այն է՝ կրկնապատկել հարմարվողականության ֆինանսավորումը՝ մինչև 2025 թվականն այն հասցնելով նվազագույնը 40 միլիարդ դոլարի՝ որպես համապատասխան քայլ ուղղված մինչև 2030 թվականը հարմարվողականության համար տարեկան առնվազն 300 միլիարդ դոլար տրամադրելուն: Հարմարվողականության ֆինանսավորումը պետք է կազմի կլիմային ուղղված ամբողջ ֆինանսավորման կեսը: Կանխարգելել կլիմայական աղետը՝ կտրուկ նվազեցնելով ջերմոցային գազերի արտանետումները և պահպանելով Ցելսիուսի սանդղակով 1,5 աստիճան բարձրացման սահմանափակման պարտավորությունը: Կանխատեսվում է, որ այս տասնամյակում արտանետումները կավելանան 14%-ով, ինչը մեզ կդնի աղետալի գլոբալ տաքացման ճանապարհին: Բոլոր պետությունները պետք է վերանայեն իրենց ազգային կլիմայական ծրագրերն ու քաղաքականությունը՝ սահմանելով ավելի մեծ հավակնություններ ու ավելի շատ գործողություններ: Նրանք պետք է նվազագույնը 45%-ով կրճատեն արտանետումները մինչև 2030 թվականը, որպեսզի հնարավոր լինի պահպանել գլոբալ տաքացումը ըստ Ցելսիուսի մինչև 1,5 աստիճան սահմանափակման պարտավորությունը:
Տարվա ընթացքում ջերմային ալիքները թե՛ հարավային, թե՛ հյուսիսային կիսագնդերում ռեկորդներ գրանցեցին: Այս առիթով Ամենացուրտ տարին երեխաների ողջ կյանքի համար․ պաշտպանելով երեխաներին ջերմային ալիքների աճող ազդեցություններից զեկույցն ընդգծում է երեխաների վրա ջերմային ալիքների ազդեցության արդեն իսկ հսկայական մակարդակը: Գլոբալ տաքացման նույնիսկ ցածր մակարդակներում ընդամենը երեք տասնամյակ անց աշխարհում ամենուրեք ավելի հաճախակի տեղի ունենալիք ջերմային ալիքներն անխուսափելի են դարձել երեխաների կյանքում:
Ըստ զեկույցի, ակնկալվում է, որ մինչև 2050 թվականը աշխարհի բոլոր՝ 2,02 միլիարդ երեխաները, կենթարկվեն բարձր ջերմային հաճախականությամբ ալիքների ազդեցությանը՝ անկախ այն բանից, թե աշխարհը առաջ կշարժվի «ջերմոցային գազերի ցածր արտանետումների սցենարով», այն է՝ 2050 թվականին մոտավորապես 1,7 աստիճան տաքացումով, թե « ջերմոցային գազերի շատ բարձր արտանետումների սցենարով», որը ենթադրում է՝ 2050 թվականին 2,4 աստիճան տաքացում:
Այս բացահայտումները ընդգծում են այն ծառայությունների հարմարեցման հրատապ անհրաժեշտությունը, որոնց երեխաները ապավինում են գլոբալ տաքացման անխուսափելի ազդեցությունների ի հայտ գալուն զուգահեռ: Ուսումնասիրությունը հիմք է հանդիսանում մեղմացմանն ուղղված շարունակական գործողությունների համար՝ կանխելու այլ բարձր ջերմային երևույթների վատթարագույն ազդեցությունը, այդ թվում՝ ավելի երկար և ավելի տաք ջերմային ալիքների և ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանների: «Օդի ջերմաստիճանը բարձրանում է, զուգահեռաբար աճում է նաև երեխաների վրա դրա ազդեցությունը», - նշել է ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի գործադիր տնօրեն Քեթրին Ռասըլը: «Արդեն իսկ 3 երեխայից 1-ն ապրում է ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճան ունեցող երկրներում, և գրեթե յուրաքանչյուր 4-րդ երեխան ենթարկվում է ջերմային բարձր հաճախականությամբ ալիքների ազդեցության, իսկ իրավիճակը գնալով վատթարանում է: Առաջիկա երեսուն տարիների ընթացքում ավելի շատ երեխաներ կենթարկվեն ավելի երկար, ավելի ուժգին և հաճախակի կրկնվող ջերմային ալիքների ազդեցություն, ինչը կվտանգի նրանց առողջությունն ու բարեկեցությունը: Թե որքան կործանարար կլինեն այս փոփոխությունները, կախված է մեր՝ հիմա՛ ձեռնարկվող գործողություններից: Ամենափոքր քայլը, որ կարելի է անել, այն է, որ կառավարությունները պետք է շտապ սահմանափակեն գլոբալ տաքացումը մինչև 1,5 աստիճան Ցելսիուս և կրկնապատկեն հարմարվողականությանն ուղղված ֆինանսավորումը մինչև 2025 թվականը: Սա երեխաների կյանքն ու ապագան, ինչպես նաև մոլորակի ապագան փրկելու միա՛կ տարբերակն է»: Ջերմային ալիքները հատկապես վնասակար են երեխաների համար, քանի որ, մեծահասակների համեմատ, նրանց մոտ մարմնի ջերմակարգավորումն ավելի դժվար է ընթանում: Որքան շատ են երեխաները ենթարկվում շոգի ազդեցությանն, այնքան մեծ է նրանց մոտ առողջական խնդիրների հավանականությունը, այդ թվում՝ շնչառական քրոնիկ հիվանդությունների, ասթմայի և սրտանոթային հիվանդությունների: Շոգից մահացության վտանգը հատկապես մեծ է նորածինների ու փոքր երեխաների մոտ: Ջերմային ալիքները կարող են ազդել նաև երեխաների կեցության, նրանց անվտանգության, սնուցման և ջրի հասանելիության, ինչպես նաև նրանց կրթության և ապագա ապրուստի վրա:
Բացահայտվել է, որ բարձր ջերմային ֆոնն այժմ ազդում է 538 մլն երեխայի կամ աշխարհի երեխաների 23 տոկոսի վրա: Եթե ջերմաստիճանն աճի 1,7 աստիճանով, ապա 1,6 մլրդ երեխա կտուժի, իսկ 2.4 աստիճանով բարձրանալու դեպքում՝ կտուժի 1,9 մլրդ երեխա: Այս պատկերն ընդգծում է գլոբալ տաքացումը զսպելու և կյանքեր պաշտպանելու համար արտանետումների նվազեցման և հարմարվողականության հրատապ և կտրուկ միջոցառումների կարևորությունը:
Լրացուցիչ միլիոնավոր երեխաներ կենթարկվեն բարձր ջերմային ալիքների և ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի ազդեցության՝ կախված այն հանգամանքից, թե գլոբալ տաքացման ինչ ջերմաստիճան կգրանցվի: Հյուսիսային շրջանների երեխաները, հատկապես Եվրոպայում բնակվողները, կենթարկվեն ծայրահեղ բարձր ջերմային ալիքների ազդեցության, իսկ մինչև 2050 թվականը Աֆրիկայում և Ասիայում երեխաների գրեթե կեսը կլինի ծայրահեղ բարձր ջերմաստիճանի մշտական ազդեցության տակ:
ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ը կոչ է անում կառավարություններին՝ Հարմարեցնել սոցիալական ծառայությունները՝ պաշտպանելու երեխաներին կլիմայական փոփոխությունների կործանիչ ազդեցություններից: Ամեն մի երկիր պետք է հարմարեցնի կարևոր սոցիալական ծառայությունները (ջուր, սանիտարական պայմաններ և հիգիենա, առողջապահություն, կրթություն, սնուցում, սոցիալական պաշտպանություն և երեխաների պաշտպանություն) ճգնաժամային իրավիճակներին: Օրինակ՝ պարենային համակարգը պետք է ամրապնդվի՝ դիմակայելու վտանգներին և ապահովելու առողջ սննդի շարունակական հասանելիությունը: Պետք է մեծացնել ներդրումները երեխաների, մայրերի և առավել խոցելի բնակչության շրջանում ծանր թերսնման վաղ կանխարգելման, հայտնաբերման և հաղթահարման գործում: Նախապատրաստել երեխաներին ապրելու փոփոխված կլիմայի պայմաններում: Յուրաքանչյուր երկիր պետք է կրթի երեխաներին և երիտասարդներին կլիմայի փոփոխության, աղետների ռիսկի նվազեցման, «կանաչ» ապրելակերպի վերաբերյալ և հնարավորություն տա նրանց բովանդակալից մասնակցելու և ազդելու կլիմայի քաղաքականության մշակմանը: Առաջնահերթություն տալ երեխաներին և երիտասարդներին կլիմայի ֆինանսավորման և ռեսուրսների հարցում: Զարգացած երկրները պետք է կատարեն իրենց COP26 համաձայնագրի դրույթները, այն է՝ կրկնապատկել հարմարվողականության ֆինանսավորումը՝ մինչև 2025 թվականն այն հասցնելով նվազագույնը 40 միլիարդ դոլարի՝ որպես համապատասխան քայլ ուղղված մինչև 2030 թվականը հարմարվողականության համար տարեկան առնվազն 300 միլիարդ դոլար տրամադրելուն: Հարմարվողականության ֆինանսավորումը պետք է կազմի կլիմային ուղղված ամբողջ ֆինանսավորման կեսը: Կանխարգելել կլիմայական աղետը՝ կտրուկ նվազեցնելով ջերմոցային գազերի արտանետումները և պահպանելով Ցելսիուսի սանդղակով 1,5 աստիճան բարձրացման սահմանափակման պարտավորությունը: Կանխատեսվում է, որ այս տասնամյակում արտանետումները կավելանան 14%-ով, ինչը մեզ կդնի աղետալի գլոբալ տաքացման ճանապարհին: Բոլոր պետությունները պետք է վերանայեն իրենց ազգային կլիմայական ծրագրերն ու քաղաքականությունը՝ սահմանելով ավելի մեծ հավակնություններ ու ավելի շատ գործողություններ: Նրանք պետք է նվազագույնը 45%-ով կրճատեն արտանետումները մինչև 2030 թվականը, որպեսզի հնարավոր լինի պահպանել գլոբալ տաքացումը ըստ Ցելսիուսի մինչև 1,5 աստիճան սահմանափակման պարտավորությունը:
1 of 5
Վերջին հրատարակությունները
1 / 11
Ռեսուրսներ
09 դեկտեմբերի 2021
Ռեսուրսներ
14 հուլիսի 2021
Ռեսուրսներ
01 հուլիսի 2021
Ռեսուրսներ
01 հուլիսի 2021
1 / 11