ԱՀԿ-ն աջակցում է Հայաստանին` համավարակի և հակամարտության պատճառով առաջացած վերականգնողական կարիքների հասցեագրման գործում
30 դեկտեմբերի 2022
Ըստ ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանի վերջին զեկույցի՝ Հայաստանում բնակչության ավելի քան 40%-ի առողջական վիճակը ենթադրում է վերականգնողական խնամքի անհրաժեշտություն։
ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանային գրասենյակն աջակցում է Հայաստանին վերականգնողական ոլորտի և աջակցող տեխնոլոգիաների ազգային ռազմավարական գործողությունների պլանի մշակման գործընթացում։ COVID-19-ով և 2020թ․-ի Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտությամբ պայմանավորված՝ վերջին տարիներին կտրուկ աճել է վերականգնողական ծառայությունների կարիքը։ Աջակցող տեխնոլոգիաների միջոցով վերականգնումը ծախսերի տեսանկյունից հաճախ առավել արդյունավետ է և օգնում է հասնել ու պահպանել հիվանդի բուժման լավագույն արդյունքը։
Ըստ ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանի վերջին զեկույցի՝ Հայաստանում բնակչության ավելի քան 40%-ի առողջական վիճակը ենթադրում է վերականգնողական խնամքի անհրաժեշտություն։ Անձը կարող է օգտվել վերականգնողական խնամքի հնարավորությունից, երբ ծերության կամ առողջական վիճակի պատճառով առօրյա ֆիզիկական, մտավոր և սոցիալական գործունեության մեջ ունի սահմանափակումներ։ Վերականգնողական ծառայությունները աջակցում են օպտիմալ գործունեությանը, կյանքի որակի բարելավմանը, արտադրողականության բարձրացմանը և առավելագույնի են հասցնում բժշկական այլ միջամտությունների արդյունավետությունը և ազդեցությունը։
Վերջին երկու տարվա ընթացքում ԱՀԿ-ն աջակցել է Հայաստանի ջանքերին՝ բոլոր տեսանկյուններից ամրապնդելու վերականգնողական ծառայությունները և աջակցող տեխնոլոգիաները։ Սերտորեն համագործակցելով ՀՀ առողջապահության նախարարության հետ՝ ԱՀԿ-ն տրամադրել է տեխնիկական աջակցություն երկրում վերականգնողական իրավիճակի գնահատման գործում՝ ներառյալ չբավարարված կարիքները, ինչպես նաև արտակարգ իրավիճակներին արձագանքելու կարողությունը։
Ազգային ռազմավարական գործողությունների պլան
«Բժշկական ծառայություններին հասանելիության ապահովումը ներառում է նաև վերականգնողական ծառայություններին հասանելիությունը»,- ասել է Առողջապահության փոխնախարար Արմեն Նազարյանը։ «Հայաստանի ներկայիս վերականգնողական համակարգը բավական մրցունակ է և զարգացման ներուժ ունի։ Առողջապահության նախարարությունը աշխատում է ապահովել վերականգնողական ծառայությունների հասանելիությունը երկրի ներսում նաև մարզային մակարդակով։ Մենք բարձր ենք գնահատում ԱՀԿ-ի հանձնառությունը՝ աջակցելու Հայաստանում վերականգնողական ծառայությունների զարգացման և մարզային հասանելիության ապահովման պետական ծրագրերին»։
ԱՀԿ փորձագիտական թիմը վերջերս այցելեց Հայաստան՝ գնահատելու վերականգնողական ոլորտի իրավիճակը՝ կիրառելով վերականգնողական իրավիճակի համակարգային գնահատման ԱՀԿ ստանդարտացված գործիքը (”STARS”)։ Փորձագիտական թիմն այցելեց վերականգնողական ծառայություններ մատուցող առողջապահական հաստատություններ և աջակցող միջոցներ տրամադրող ընկերություններ, հանդիպումներ և ֆոկուս-խմբային քննարկումներ անցկացրեց կառավարության, մասնագիտական ասոցիացիաների, կրթական հաստատությունների, միջազգային գործընկերների և վերականգնողական ծառայություններից օգտվող անձանց հետ։
Գնահատման նախնական արդյունքները և առաջարկությունները մանրամասն քննարկվել են Առողջապահության նախարարության հետ և ներկայացվել միջոլորտային աշխատաժողովում: Կարիքների համապարփակ գնահատման արդյունքները կօգտագործվեն Հայաստանում վերականգնողական ոլորտի և աջակցող տեխնոլոգիաների հետագա զարգացման համար և նոր ազգային ռազմավարական գործողությունների պլանի հիմք կհանդիսանան։
Նախապատմություն
Հայաստանն ԱՀԿ եվրոպական տարածաշրջանի 6 երկրներից մեկն է, որին ներկայումս աջակցում է ԱՄՆ ՄԶԳ-ն վերականգնման և աջակցող տեխնոլոգիաների հնգամյա ծրագրի շրջանակներում։ Ծրագրի նպատակն է ստեղծել արդյունավետ վերականգնողական ցանցեր լայնորեն տարածել վերականգնողական ոլորտի քաղաքականությանն առնչվող տեղեկատվությունը, ընդլայնել որակյալ վերականգնողական ծառայությունների մատուցման ծավալը և նպաստել Առողջապահության նախարարության կառավարման ու պլանավորման զորեղացմանը՝ շեշտը դնելով աշխատուժի որակի լավարկման վրա։